Përkthime nga autorë të lashtë helenë

1. Ἡ δ’ Ἰλλυρὶς μετὰ ταῦτα παρατείνουσα γῆ ἔθνη περιέχει πολλά·

Tutje shtrihet Iliria, tokë që përfshin shumë fise brenda.

2. πλήθη γὰρ συχνὰ τῶν Ἰλλυριῶν λέγουσιν εἶναι καὶ τὰ μὲν αὐτῶν κατοικεῖν τὴν μεσόγειον νεμόμενα,

Thonë se populli ilir është shumë i madh dhe disa banojnë të shpërndarë në viset e brendshme

3. ἃ δε τὴν παράλιον ἐντὸς ἐπέχειν Ἀδρίου,

e disa të tjerë kundrejt anës së Adriatikut

4. καί τινα μὲν αὐτῶν βασιλικαῖς ἐξουσίαις ὑπήκο’ εἶναι, τινὰ δὲ καὶ μοναρχίαις, ἃ δ’ αὐτονομεῖσθαι

Një pjesë e tyre iu binden pushtetit të basilejve, disa atij të mbretërve, kurse një pjesë e tyre vetëqeveriset

5.θεοσεβεῖς δ’ αὐτοὺς ἄγαν

Por ata i nderojnë fort zotat,

6. καὶ σφόδρα δικαίους φασὶ καὶ φιλοξένους,

dhe thonë se janë tepër të drejtë e mikëpritës

7. κοινωνικὴν διάθεσιν ἠγαπηκότας εἶναι, βίον ζηλοῦν τε κοσμιώτατον

janë të dhënë pas bashkësisë, jetës të zellshme e të rregullt.

πρῶτον δ᾽ ἄνειμι καὶ διαπτύξω λόγῳ
ἀρχὴν βροτείου καὶ κατάστασιν βίου.
ἦν γάρ ποτ᾽ αἰὼν κεῖνος, ἦν ὁπηνίκα
θηρσὶ‹ν› διαίτας εἶχον ἐμφερεῖς βροτοί,
ὀρειγενῆ σπήλαια καὶ δυσηλίους
φάραγγας ἐνναίοντες

n'fillim do të nis të shpleks me fjalë
si u ftillua jeta e vdekatarëve.
na ishte dikur një kohë kur njerëzit
rrnonin njësoj si shtazët, banonin
në shpella malesh e humbella pa rreze dielli.

οὔτε στεγήρης οἶκος οὔτε λαΐνοις
εὐρεῖα πύργοις ὠχυρωμένη πόλις.
οὐ μὴν ἀρότροις ἀγκύλοις ἐτέμνετο
μέλαινα καρποῦ βῶλος ὀμπνίου τροφός

Nuk kishte shtëpi me çati e as qytet të gjerë
me pirgje guri si ledhe
plorët e lakuar nuk lëvronin ngastrën e zez'
që ushqen drithin me tepri.

οὐδ᾽ ἐργάτης σίδηρος εὐιώτιδος
θάλλοντας οἴνης ὀρχάτους ἐτημέλει,
ἀλλ᾽ ἦν ἀκύμων †κωφεύουσα ῥέουσα γῆ

as punëtori i hekurt që seliste
vneshtat bakike e lulëzuara radhë-radhë
por ishte djerrë, mbi tokë binte shurdhëria

βοραὶ δὲ σαρκοβρῶτες ἀλληλοκτόνους
παρεῖχον αὐτοῖς δαῖτας· ἦν δ᾽ ὁ μὲν νόμος
ταπεινός, ἡ βία δὲ σύνθρονος Διί·
ὁ δ᾽ ἀσθενὴς ἦν τῶν ἀμεινόνων βορά.

kërdia me mishtë e shoqishojt
u sillte atyre kremte. Kurse ligji
ishte i vakët, dhuna rrinte në fron si Zisi.
i dobëti ishte ushqim i mujsharëve

ἐπεὶ δ᾽ ὁ τίκτων πάντα καὶ τρέφων χρόνος
τὸν θνητὸν ἠλλοίωσεν ἔμπαλιν βίον,
εἴτ᾽ οὖν μέριμναν τὴν Προμηθέως σπάσας
εἴτ᾽ οὖν ἀνάγκην εἴτε τῇ μακρᾷ τριβῇ
αὐτὴν παρασχὼν τὴν φύσιν διδάσκαλον,

tevona kur koha, prodhuese e gjithçkaje, solli
ndryshime në jetën e vdekatarëve,
qoftë prej përdëllimit të Prometeut,
nevojës apo përvojës së gjatë
duke ofruar natyrën si mësuese

τόθ᾽ ηὑρέθη μὲν καρπὸς ἡμέρου τροφῆς
Δήμητρος ἁγνῆς, ηὑρέθη δὲ Βακχίου
γλυκεῖα πηγή,

atëherë u zbuluan të korrat e mbëltuara
ushqim i të shejtës Dhemetër, u zbulua gurrë
e ëmbël e Bakut

γαῖα δ᾽ ἡ πρὶν ἄσπορος
ἤδη ζυγουλκοῖς βουσὶν ἠροτρεύετο,
ἄστη δ᾽ ἐπυργώσαντο καὶ περισκεπεῖς
ἔτευξαν οἴκους καὶ τὸν ἠγριωμένον
εἰς ἥμερον δίαιταν ἤγαγον βίον.

dheu deri atëherë i pafarë
tani nisi të lërohej nga kau n'zgjedhë,
qytete me pirgje e shtëpi me pullaze
u ndërtuan dhe nga rrnesa e egër
çanë drejt jetës së përvutë.

κἀκ τοῦδε τοὺς θανόντας ὥρισεν νόμος
τύμβοις καλύπτειν κἀπιμοιρᾶσθαι κόνιν
νεκροῖς ἀθάπτοις, μηδ᾽ ἐν ὀφθαλμοῖς ἐᾶν
τῆς πρόσθε θοίνης μνημόνευμα δυσσεβές.

tutje e bën ligj që jetëndërruarit t'i fshehin
në varre e të vdekurve e pakallur
t'iu jepnin një grusht e të hiqnin sysh
kujtimet e prapa të festave të moçme.

But these things do not depend on men. It is a god who grants them; raising up one man and throwing down another.


τὰ δ᾽ οὐκ ἐπ᾽ ἀνδράσι κεῖται: δαίμων δὲ παρίσχει,
ἄλλοτ᾽ ἄλλον ὕπερθε βάλλων, ἄλλον δ᾽ ὑπὸ χειρῶν
μέτρῳ καταβαίνει.

S'janë këto në dorë të gjindjes. Po zoti ua jep,
nalton sipër dikë, e tjetrin poshtë gremis'

εἰ γάρ τις ἐσλὰ πέπαται μὴ σὺν μακρῷ πόνῳ,
πολλοῖς σοφὸς δοκεῖ πεδ᾽ ἀφρόνων
βίον κορυσσέμεν ὀρθοβούλοισι μαχαναῖς:
τὰ δ᾽ οὐκ ἐπ᾽ ἀνδράσι κεῖται: δαίμων δὲ παρίσχει,
ἄλλοτ᾽ ἄλλον ὕπερθε βάλλων, ἄλλον δ᾽ ὑπὸ χειρῶν
μέτρῳ καταβαίνει.

T'mirën në e mbërriftë filani pa punë të madhe
i squet iu duket sa e sa të marrëve
jetën me këshilla mentari e sajdis
po këto s'janë në tagër t'njerëzisë,
janë të taksuna veç prej perëndisë,
që sipër atje dikë nalton,
e tjetrin poshtë e fundon.

Pindar, Pythike, 8