Arti i luftës - Sun Tzu

***


Përmbajtja:
I. Përgatitja e planeve
II. Të luftuarit
III. Sulmi me manovër
IV. Dispozitat taktike
V. Energjia
VI. Pika të dobëta dhe të forta
VII. Manovrimi
VIII. Variacioni në taktika
IX. Ushtria në marshim
X. Terreni
XI. Nëntë situatat
XII. Sulmi me zjarr
XIII. Përdorimi i spiunëve


1. Sun Cu tha: Arti i luftës ka rëndësi jetësore për shtetin.

2. Është çështje e jetës dhe vdekjes, një rrugë për te siguria ose rrënimi. Prandaj është lëndë studimi që në asnjë rast nuk duhet të shpërfillet.

3. Arti i luftës, pra, priret nga pesë faktorë konstantë, që duhet të merren në shqyrtim, kur duam të përcaktojmë kushtet e krijuara në terren.

4. Këto janë: (1) E drejta moral; (2) Qielli; (3) Toka; (4) Komandanti; (5) Metoda dhe disiplina.

5,6. E drejta morale i bën njerëzit të jenë në pajtim të plotë me sunduesin e tyre, kështuqë do ta ndjekin atë pa marrë parasysh rrezikun për jetë.

7. Qielli nënkupton natën dhe ditën, ftohtë dhe nxehtë, motin dhe stinët.

8. Toka përfshin largësi, të mëdha dhe të vogla; rreziku dhe siguria; terren i hapur dhe kalime të ngushta; shanset për jetë dhe vdekje.

9. Komandanti qëndron për virtytet e urtësisë, sinqeritetit, dashamirësisë, guximit dhe rreptësisë..

10. Me metodë dhe disiplinë duhet të kuptohet ndarja e ushtrisë në nënndarjet e saj përkatëse, gradimi i rangjeve në radhët e oficerëve, mirëmbajtja e rrugëve me anë të të cilave mund të arrijnë furnizimet në ushtri dhe kontrolli i shpenzimeve ushtarake.

11. Këto pesë pika duhet të jenë të njohura për çdo gjeneral: ai që i njeh do të jetë fitimtar; ai që nuk i njeh do të dështojë.

12. Prandaj, në diskutimet tuaja, kur kërkoni të përcaktoni kushtet ushtarake, ato le të bëhen bazë e një krahasimi, në këtë drejtim:--

13. (1) Cili nga dy sovranët është i mbushur me ligjin moral? (2) Cili nga dy gjeneralët ka më shumë aftësi? (3) Me kë qëndrojnë përparësitë që rrjedhin nga Qielli dhe Toka? (4) Nga cila anë zbatohet disiplina në mënyrë më rigoroze? (5) Cila ushtri është më e fortë? (6) Në cilën anë oficerët dhe burrat janë më të trajnuar? (7) Në cilën ushtri ka qëndrueshmëri më të madhe si në shpërblim ashtu edhe në ndëshkim?

14. Me anë të këtyre shtatë konsideratave unë mund të parashikoj fitoren ose humbjen.

15. Gjenerali që dëgjon këshillën time dhe vepron sipas saj, do të fitojë: një i tillë le të mbahet në komandë! Gjenerali që nuk dëgjon këshillën time dhe nuk vepron sipas saj, do të pësojë disfatë: - le të shkarkohet një i tillë!

16. Ndërsa përfitoni nga këshilla ime, përfitoni gjithashtu nga çdo rrethanë e dobishme mbi dhe përtej rregullave të zakonshme.

17. Meqenëse rrethanat janë të favorshme, njeriu duhet të modifikojë planet.

18. E gjithë lufta bazohet në mashtrim.

19. Prandaj, kur jemi në gjendje të sulmojmë, duhet të dukemi të paaftë; kur përdorim forcat tona, ne duhet të dukemi joaktivë; kur jemi afër, duhet ta bëjmë armikun të besojë se jemi larg; kur është larg, ne duhet ta bëjmë atë të besojë se jemi afër.

20. Mbaj karrem për të joshur armikun. Shtiruni si të çrregulluar dhe pastaj shtypni atë.

21. Nëse ai është i sigurt në të gjitha pikat, përgatituni për të. Nëse ai është në fuqi të lartë, shmangeni atë.

22. Nëse kundërshtari juaj është me temperament kolerik, kërkoni ta acaroni. Bëj sikur të jesh i dobët, që ai të bëhet arrogant.

23. Nëse ai është duke u qetësuar, mos i jepni prehje. Nëse forcat e tij janë të bashkuara, ndajini ato.

24. Sulmojeni aty ku është i papërgatitur, shfaquni aty ku nuk ju presin.

25. Këto mjete ushtarake, që çojnë në fitore, nuk duhet të zbulohen paraprakisht.

26. Tani gjenerali që fiton një betejë bën shumë llogaritje në zyrën e tij para se të bëhet beteja. Gjenerali që humbet një betejë bën vetëm pak llogaritje paraprakisht. Kështu, shumë llogaritje çojnë në fitore, dhe pak llogaritje në humbje: për më tepër, asnjë llogaritje fare! Është pikërisht për shkak të vëmendjes në këtë pikë që unë mund të parashikoj se kush ka gjasa të fitojë ose të humbasë.

1. Sun Cu tha: Në operacionet e luftës, kur ka në fushë një mijë karroca të shpejta, po aq karroca të rënda dhe njëqind mijë ushtarë të veshur me armorë, me furnizime të mjaftueshme për t'i mbajtur ato një mijë li (njësi gjatësie prej 0.5 km - shën. im), shpenzimet në vendfushim dhe vendluftim, duke përfshirë argëtimin e të ftuarve, sendet e vogla si ngjitësi dhe ngjyra, dhe shumat e shpenzuara për karrocat dhe forca të blinduara, do të arrijnë në totalin e një mijë ons argjendi në ditë (ons = 28.3 gramë). E tillë është kostoja e ngritjes së një ushtrie prej 100.000 burrash.

2. Kur përfshiheni në luftime të vërteta, nëse fitorja pritet shumë, atëherë armët e burrave do të bëhen të topitura dhe vrulli i tyre do të shuhet. Nëse rrethoni një qytet, do të shteroni forcën tuaj.

3. Përsëri, nëse fushata zgjatet, burimet e shtetit nuk do të jenë të barabarta me shpenzimet.

4. Tani, kur armët tuaja janë topitur, vrulli juaj është ndalur, forca juaj është rraskapitur dhe thesari juaj harxhohet, prijës të tjerë do të dalin për të përfituar nga vësthirësia juaj. Atëherë asnjë njeri, sado i mençur, nuk do të jetë në gjendje të shmangë pasojat që do të pasojnë.

5. Kështu, megjithëse kemi dëgjuar për nxitim trashanik në luftë, zgjuarsia nuk është parë kurrë e shoqëruar me vonesa të gjata.

6. Nuk ka asnjë rast që një vend të ketë përfituar nga lufta e zgjatur.

7. Është vetëm ai që është i njohur plotësisht me të këqijat e luftës që mund ta kuptojë plotësisht mënyrën fitimprurëse të vazhdimit të saj.

8. Ushtari i aftë nuk ngre një rekrut të dytë, as vagonët e tij të furnizimit nuk ngarkohen më shumë se dy herë.

9. Sillni me vete materiale lufte nga shtëpia, por pretoni armikun. Kështu ushtria do të ketë ushqim të mjaftueshëm për nevojat e saj.

10. Varfëria e thesarit të shtetit bën që një ushtri të mbahet me kontribute nga distanca. Kontributi për të mbajtur një ushtri në distancë bën që njerëzit të varfërohen.

11. Nga ana tjetër, afërsia e një ushtrie bën që çmimet të rriten; dhe çmimet e larta bëjnë që pasuria e njerëzve të shterrojë.

12. Kur pasuria e tyre të shterrojë, fshatarësia do të goditet nga kërkimet e rënda.

13,14. Me këtë humbje të pasurisë dhe rraskapitje të forcës, shtëpitë e njerëzve do të zhveshen dhe tre të dhjetat e të ardhurave të tyre do të shpërndahen; ndërsa shpenzimet e qeverisë për karrocat e thyera, kuajt e rraskapitur, parzmoret dhe helmetat, harqet dhe shigjetat, shtizat dhe mburojat, mantelet mbrojtëse, qetë dhe vagonët e rëndë, do të arrijnë në katër të dhjetat e të ardhurave totale të saj.

15. Prandaj, një gjeneral i urtë kërkon të pretojë armikun. Një karrocë e furnizimeve të armikut është e barabartë me njëzet të vetat, dhe po ashtu një karrocë e vetme e furnizimit të tij është e barabartë me njëzet nga depoja e dikujt.

16. Tani për të vrarë armikun, njerëzit tanë duhet të nxiten në inat; pasi që mund të ketë përfitim nga mposhtja e armikut, ata duhet të kenë shpërblimet e tyre.

17. Prandaj në luftimet me qerre, kur janë marrë dhjetë ose më shumë qerre, duhet të shpërblehen ata që morën të parët. Flamujt tanë duhet të zëvendësohen me flamujt e armikut, dhe qerret të përzihen dhe të përdoren së bashku me tonat. Ushtarët e kapur duhet të trajtohen dhe të mbahen me dashamirësi.

18. Kjo quhet, përdorimi i armikut të pushtuar, për të rritur forcën e vet.

19. Në luftë, pra, le të jetë qëllimi juaj i madh fitorja, jo fushatat e gjata.

20. Kështu mund të dihet se udhëheqësi i ushtrive është arbitri i fatit të popullit, njeriu nga i cili varet nëse kombi do të jetë në paqe apo në rrezik.

1. Sun Cu tha: Në artin praktik të luftës, gjëja më e mirë nga të gjitha është të marrësh vendin e armikut të tërë dhe të paprekur; ta rrënosh dhe ta shkatërrosh nuk është dhe aq mirë. Pra, gjithashtu, është më mirë të zaptojë një ushtri të tërë sesa ta shkatërrojë atë, të kapë një regjiment, një detashment ose një kompani të tërë se sa t'i shkatërrojë ato.

2. Prandaj të luftosh dhe të pushtosh në të gjitha betejat e tua nuk është përsosmëri supreme; përsosmëria supreme konsiston në thyerjen e rezistencës së armikut pa luftuar.

3. Kështu, forma më e lartë e zotësisë së gjeneralit, është të pengosh planet e armikut; më e mira tjetër është parandalimi i kryqëzimit të forcave të armikut; tjetra me radhë për të sulmuar ushtrinë e armikut në fushë; dhe politika më e keqe nga të gjitha është të rrethosh qytetet e fortifikuara.

4. Rregulli është që të mos rrethohen qytetet e fortifikuara nëse kjo mund të shmanget. Përgatitja e manteleve, strehave të lëvizshme dhe mjeteve të ndryshme luftarake do të zgjasë tre muaj të tërë; dhe grumbullimi i tumave kundër mureve do të zgjasë edhe tre muaj.

5. Gjenerali, i paaftë për të kontrolluar acarimin e tij, do t'i nisë njerëzit e tij në sulm si milingona të grumbulluara, me rezultat që një e treta e njerëzve të tij vriten, ndërsa qyteti mbetet ende i papushtuar. Të tilla janë pasojat katastrofike të një rrethimi.

6. Prandaj udhëheqësi i aftë i nënshtron trupat e armikut pa asnjë luftim; ai pushton qytetet e tyre pa i rrethuar; ai përmbys mbretërinë e tyre pa operacione të gjata në terren.

7. Me forcat e tij të paprekura ai do të arrijë zotërimin e një Perandorie dhe kështu, pa humbur asnjë njeri, triumfi i tij do të jetë i plotë. Kjo është metoda e sulmit me mashtrim.

8. Është rregull në luftë, nëse forcat tona janë dhjetë herë më shumë se ato të armikut, ta rrethojmë; nëse jemi pesë me një, ta sulmojmë; nëse jemi dyfish më të shumtë, ta ndajmë ushtrinë tonë në dysh.

9. Nëse përputhen në mënyrë të barabartë, ne mund të ofrojmë betejë; nëse jemi pak inferiorë në numër, ne mund ta shmangim armikun; nëse asnjë mënyrë nuk krahasohemi me të, atëherë duhet të ikim prej tij.

10. Prandaj, edhe pse një luftë kokëfortë mund të bëhet nga një forcë e vogël, në fund ajo do të mposhtet nga forca më e madhe.

11. Tani gjenerali është mburoja e shtetit; nëse mburoja është e plotë në të gjitha pikat; shteti do të jetë i fortë; nëse mburoja është me defekt, shteti do të jetë i dobët.

12. Ka tre mënyra se si një sundimtar mund t'i sjellë fatkeqësi ushtrisë së tij:--

13. (a) Duke e urdhëruar ushtrinë të përparojë ose të tërhiqet, duke mos ditur se ajo nuk mund të bindet. Kjo quhet çalimi i ushtrisë.

14. (b) Duke u përpjekur të qeverisë një ushtri në të njëjtën mënyrë siç e administron një mbretëri, duke qenë injorant për kushtet e veçanta që krijohen në një ushtri. Kjo shkakton shqetësim në mendjet e ushtarit.

15. (c) Duke angazhuar oficerët e ushtrisë së tij pa diskriminim, nga mosnjohja e parimit ushtarak të përshtatjes me rrethanat. Kjo trondit besimin e ushtarëve.

16. Por kur ushtria është e shqetësuar dhe mosbesuese, me siguri do të vijnë telashe nga princat e tjerë feudalë. Kjo thjesht sjell anarki në ushtri, dhe hedh poshtë fitoren.

17. Kështu ne mund të dimë se ka pesë gjëra thelbësore për fitoren:
(1) Do të fitojë ai që di kur të luftojë dhe kur jo.
(2) Do të fitojë ai që di të trajtojë si forcat superiore ashtu edhe ato inferiore.
(3) Do të fitojë ai ushtria e të cilit është e gjallëruar nga i njëjti shpirt në të gjitha radhët e saj.
(4) Do të fitojë ai që duke qenë i përgatitur, pret ta marrë armikun i papërgatitur.
(5) Do të fitojë ai që ka kapacitet ushtarak dhe nuk ndërhyhet nga sovrani.

18. Prandaj thënia: Nëse e njeh armikun dhe e njeh veten, nuk duhet të kesh frikë nga rezultati i njëqind betejave. Nëse e njeh veten, por jo armikun, për çdo fitore të fituar do të pësosh edhe një disfatë. Nëse nuk e njeh as armikun dhe as veten, do të dorëzohesh në çdo betejë.

1. Sun Cu tha: Luftëtarët e mirë të lashtësisë fillimisht e vinin veten larg mundësisë së humbjes, dhe më pas prisnin një mundësi për të mposhtur armikun.

2. Të sigurojmë veten nga disfata është në duart tona, por mundësia për të mposhtur armikun na jepet nga vetë armiku.

3. Kështu, luftëtari i mirë është në gjendje të sigurojë veten nga disfata, por nuk mund të jetë i sigurtë për mposhtjen e armikut.

4. Prandaj thënia: Njeriu mund të dijë si të pushtojë pa qenë e mundur ta bëjë.

5. Siguria ndaj disfatës nënkupton taktika mbrojtëse; aftësia për të mposhtur armikun nënkupton marrjen e ofensivës.

6. Qëndrimi në mbrojtje tregon forcë të pamjaftueshme; ai sulmues, tregon një tepricë forcash.

7. Gjenerali që është i zoti në mbrojtje fshihet në skutat më të fshehta të tokës; ai që është i aftë në sulm shpërthen nga lartësitë më të larta të qiellit. Kështu nga njëra anë ne kemi aftësinë për të mbrojtur veten; nga ana tjetër, një fitore të plotë.

8. Të shohësh fitoren vetëm kur atë e ka parasysh kushdo nga turma e zakonshme nuk është kulmi i përsosmërisë.

9. Nuk është as kulmi i përsosmërisë nëse luftoni dhe pushtoni dhe e gjithë Perandoria thotë: "Bravo!"

10. Të ngresh përpjetë një qime nuk është shenjë e forcës së madhe; të shohësh diellin dhe hënën nuk është shenjë e shikimit të mprehtë; të dëgjosh zhurmën e bubullimës nuk është shenjë e një veshi të shpejtë.

11. Atë që të lashtët e quanin një luftëtar i zgjuar është ai që jo vetëm fiton, por shquhet për të fituar me lehtësi.

12. Prandaj fitoret e tij nuk i sjellin atij as reputacion për mençuri dhe as merita për guxim.

13. Ai i fiton betejat e tij duke mos bërë asnjë gabim. Të mos bësh gabime është ajo që vendos sigurinë e fitores, sepse do të thotë të pushtosh një armik që tashmë është mposhtur.

14. Prandaj, luftëtari i zot e vendos veten në një pozicion që e bën të pamundur humbjen dhe nuk e humb momentin për të mposhtur armikun.

15. Kështu, në luftë, strategu fitimtar kërkon betejën vetëm pasi të jetë siguruar fitorja, ndërsa ai që është i destinuar të humbë fillimisht lufton dhe më pas kërkon fitoren.

16. Udhëheqësi i përkryer kultivon ligjin moral dhe i përmbahet rreptësisht metodës dhe disiplinës; kështu që është në fuqinë e tij të kontrollojë suksesin.

17. Përsa i përket metodës ushtarake, së pari kemi matjen; së dyti, vlerësimi i sasisë; së treti, llogaritja; së katërti, balancimi i mundësive; së pesti, fitorja.

18. Matja ia detyron ekzistencën e saj tokës; vlerësimi i sasisë i detyrohet matjes; llogaritja, vlerësimit të sasisë; balancimi i shanseve, llogaritjes; dhe fitorja i detyrohet balancimit të shanseve.

19. Një ushtri fitimtare kundër një ushtrie të shpartalluar, është si pesha e një kile të vendosur në peshore kundrejt një kokrre të vetme.

20. Vërshimi i një force pushtuese është si shpërthyerja e ujërave të mbytur në një humnerë të thellë një mijë metra.

1. Sun Cu tha: Kontrolli i një force të madhe është po i njëjti parim si kontrolli i disa njerëzve: është thjesht një çështje e ndarjes së numrit të tyre.

2. Lufta me një ushtri të madhe nën komandën tuaj nuk është aspak e ndryshme nga lufta me një të vogël: është thjesht një çështje e vendosjes së shenjave dhe sinjaleve.

3. Për të siguruar që e gjithë ushtria juaj mund të përballojë barrën e sulmit të armikut dhe të mbetet e palëkundur - kjo arrihet nga manovrat direkte dhe indirekte.

4. Që ndikimi i ushtrisë suaj të jetë si një gur bluarje që godet një vezë - kjo arritet me anë të njohurive mbi pikat e dobëta dhe të forta.

5. Në të gjitha luftimet, metoda e drejtpërdrejtë mund të përdoret për t'u bashkuar me betejën, por do të nevojiten metoda indirekte për të siguruar fitoren.

6. Taktikat indirekte, të zbatuara me efikasitet, janë të pashtershme si Qielli dhe Toka, të pafundme si rrjedha e lumenjve dhe e përrenjve; si dielli dhe hëna, ato mbarojnë por për të filluar përsëri; si katër stinët, ata ikin për t'u rikthyer edhe një herë.

7. Nuk ka më shumë se pesë nota muzikore, megjithatë kombinimet e tyre lindin më shumë melodi sesa mund të dëgjohen ndonjëherë.

8. Nuk ka më shumë se pesë ngjyra kryesore (e kaltër, e verdhë, e kuqe, e bardhë dhe e zezë), megjithatë në kombinim ato prodhojnë më shumë nuanca seç mund të shihen ndonjëherë.

9. Nuk ka më shumë se pesë shije kryesore (e thartë, djegëse, e njelmët, e ëmbël, e hidhur), megjithatë kombinimet e tyre japin më shumë shije sesa mund të shijohen ndonjëherë.

10. Në betejë, nuk ka më shumë se dy metoda të sulmit - e drejtpërdrejtë dhe e tërthortë; megjithatë këto të dyja së bashku krijojnë një seri të pafund manovrash.

11. E drejtpërdrejta dhe ajo e tërthorta çojnë me njëra-tjetrën me radhë. Është njësoj si të lëvizësh në një rreth - nuk i vjen kurrë fundi. Kush mund t'i shterojë mundësitë e kombinimit të tyre?

12. Mësymja e trupave është si vërshimi i një përroi që do të rrokullis edhe gurë përgjatë rrjedhës së vet.

13. Cilësia e vendimit është si sulmi në kohë i një skifteri që i mundëson atij të godasë dhe të shkatërrojë viktimën e tij.

14. Prandaj, luftëtari i mirë do të jetë i tmerrshëm në fillimin e tij dhe i shpejtë në vendimin e tij.

15. Energjia mund të krahasohet me përkuljen e një harku; ndërsa vendimi, me lëshimin e shigjetës.

16. Mes trazirave dhe rrëmujës së betejës, mund të ketë çrregullim në dukje dhe megjithatë asnjë çrregullim real; mes konfuzionit dhe kaosit, grupi juaj mund të jetë pa kokë apo bisht, megjithatë do të jetë provë kundër humbjes.

17. Çrregullimi i simuluar dëshmon disiplinë të përsosur, frika e simuluar dëshmon guxim; dobësia e simuluar dëshmon forcën.

18. Fshehja e rendit nën petkun e çrregullimit është thjesht një çështje nënndarjeje; fshehja e guximit nën një shfaqje ndrojtjeje presupozon një fond energjie latente; maskimi i forcës me dobësi duhet të kryhet nga dispozitat taktike.

19. Kështu, ai që është i zoti në mbajtjen e armikut në lëvizje mban pamje mashtruese, sipas të cilave armiku do të veprojë. Ai sakrifikon diçka, që armiku ta rrëmbejë atë.

20. Duke i mbajtur karrem, e mban në marsh; pastaj me një trup njerëzish të zgjedhur i rri në pritë.

21. Luftëtari i zgjuar shikon efektin e energjisë së kombinuar dhe nuk kërkon shumë nga individët. Prandaj aftësia e tij për të zgjedhur burrat e duhur dhe për të përdorur energjinë e kombinuar.

22. Kur ai përdor energjinë e kombinuar, luftëtarët e tij bëhen si të rrokullisnin trungje ose gurë. Sepse është natyra e një trungu ose guri të qëndrojë i palëvizshëm në tokë të sheshtë dhe të lëvizë kur është në një shpat; nëse është me katër kënde, ndalet, por nëse është në formë të rrumbullakët, zbret poshtë.

23. Kështu, energjia e zhvilluar nga luftëtarët e mirë është si vrulli i një guri të rrumbullakët i rrokullisur nga një mal me mijëra metra lartësi. Kaq për temën e energjisë.

1. Sun Cu tha: Kushdo që është i pari në fushë dhe pret ardhjen e armikut, do të jetë i freskët për luftë; kushdo që është i dyti në fushë dhe duhet të nxitojë në betejë, do të arrijë i rraskapitur.

2. Prandaj, luftëtari i zgjuar ia imponon armikut vullnetin e tij, por nuk lejon që t'i imponohet vullneti i armikut.

3. Duke i dhënë përparësi atij, ai mund të bëjë që armiku të afrohet me dëshirën e tij; ose, duke shkaktuar dëme, ai mund të bëjë të pamundur afrimin e armikut.

4. Nëse armiku është duke u qetësuar, ai mund ta ngacmojë; nëse furnizohet mirë me ushqim, ai mund t'ia humbasë rezervat; nëse fushohet në heshtje, ai mund ta detyrojë atë të lëvizë.

5. Paraqituni në pika të cilat armiku duhet të nxitojë t'i mbrojë; marshoni me shpejtësi drejt vendeve ku nuk ju presin.

6. Një ushtri mund të marshojë në distanca të mëdha pa shqetësime, nëse marshon nëpër një vend ku nuk gjendet armiku.

7. Ju mund të jeni të sigurtë se do të keni sukses në sulmet tuaja nëse sulmoni vetëm vende që janë të pambrojtura. Ju mund të jeni i sigurtë në mbrojtjen tuaj vetëm nëse mbani pozicione që nuk mund të sulmohen.

8. Prandaj është i zoti në sulm ai gjeneral, kundërshtari i të cilit nuk di çfarë të mbrojë; dhe është i zoti në mbrojtje ai, kundërshtari i të cilit nuk di çfarë të sulmojë.

9. O art hyjnor i hollësisë dhe fshehtësisë! Nëpërmjet teje ne mësojmë të jemi të padukshëm, nëpërmjet teje të padëgjueshëm; dhe kështu ne mund të mbajmë në duart tona fatin e armikut.

10. Mund të përparoni dhe të jeni absolutisht i papërmbajtshëm, nëse jeni përgatitur për pikat e dobëta të armikut; ju mund të tërhiqeni dhe të jeni të sigurt nga ndjekja nëse lëvizjet tuaja janë më të shpejta se ato të armikut.

11. Nëse duam të luftojmë, armiku mund të detyrohet të luftojë edhe nëse është i strehuar pas një muri të lartë dhe një hendeku të thellë. Gjithçka që duhet të bëjmë është të sulmojmë një vend tjetër që ai do të jetë i detyruar ta çlirojë nga ne.

12. Nëse nuk dëshirojmë të luftojmë, ne mund ta parandalojmë armikun të na angazhojë edhe pse linjat e kampit tonë mund të gjurmohen lehtas në tokë. Gjithçka që duhet të bëjmë është të hedhim diçka befasuese të pallogaritshme në rrugën e tij.

13. Duke zbuluar dispozitat e armikut dhe duke mbetur vetë të padukshëm, ne mund t'i mbajmë forcat tona të përqendruara, ndërsa ato të armikut duhet të ndahen.

14. Ne mund të formojmë një trup të vetëm të bashkuar, ndërsa armiku duhet të ndahet në fraksione. Prandaj do të ketë një tërësi të përballur me pjesë të veçanta të një tërësie, që do të thotë se ne do të jemi shumë për ata pak të armikut.

15. Dhe nëse jemi në gjendje të sulmojmë një forcë inferiore me një forcë superiore, kundërshtarët tanë do të jenë në gjendje të rëndë.

16. Vendi ku kemi ndërmend të luftojmë nuk duhet të bëhet i njohur; sepse atëherë armiku do të duhet të përgatitet kundër një sulmi të mundshëm në disa pika të ndryshme; dhe forcat e tij të shpërndara në shumë drejtime, numrat me të cilët do të përballemi në çdo pikë të caktuar do të jenë përpjesëtimisht të pakët.

17. Sepse, nëse armiku e forcon ballin e tij, ai do të dobësojë prapavijën e tij; nëse ai forcon prapavijën e tij, ai do të dobësojë ballin e tij; nëse e forcon të majtën, do ta dobësojë të djathtën; nëse e forcon të djathtën, do ta dobësojë të majtën. Nëse ai dërgon përforcime kudo, ai kudo do të jetë i dobët.

18. Dobësia numerike vjen nga nevoja për t'u përgatitur kundër sulmeve të mundshme; forca numerike vjen nga detyrimi i kundërshtarit tonë për të bërë këto përgatitje kundër nesh.

19. Duke ditur vendin dhe kohën e betejës së ardhshme, ne mund të përqendrohemi nga largësitë më të mëdha për të luftuar.

20. Por nëse nuk dihet as koha as vendi, atëherë krahu i majtë do të jetë i pafuqishëm për të ndihmuar të djathtën, i djathti po aq i pafuqishëm për të ndihmuar të majtën, balli i paaftë për të lehtësuar prapavijën, ose prapavija për të mbështetur ballin. Aq më tepër nëse pjesët më të largëta të ushtrisë janë më pak se njëqind LI larg njëra-tjetrës, madje edhe ato më të afërta ndahen nga disa LI!

21. Edhe pse, sipas vlerësimit tim, ushtarët e Yueh janë më të shumtë se tanët në numër, kjo nuk do t'u sjellë asgjë në avantazh në çështjen e fitores. Unë them atëherë se fitorja mund të arrihet.

22. Edhe pse armiku është më i fortë në numër, ne mund ta pengojmë atë të luftojë. Skema për të zbuluar planet e tij dhe gjasat e suksesit të tyre.

23. Ngjalleni atë dhe mësoni parimin e aktivitetit ose joaktivitetit të tij. Detyrojeni të zbulojë veten, në mënyrë që të zbulojë pikat e tij të cenueshme.

24. Krahasoni me kujdes ushtrinë kundërshtare me tuajën, në mënyrë që të dini se ku është forca e tepërt dhe ku është e mangët.

25. Kur bëni dispozita taktike, hapi më i lartë që mund të arrini është t'i fshehni ato; fshihni prirjet tuaja dhe do të jeni të sigurtë nga kureshtja e spiunëve më delikatë, nga makinacionet e trurit më të mençur.

26. Si fitorja mund të prodhohet për ta nga taktikat e vetë armikut - kjo është ajo që turma nuk mund ta kuptojë.

27. Të gjithë njerëzit mund të shohin taktikat me të cilat unë pushtoj, por ajo që askush nuk mund të shohë është strategjia nga e cila është zhvilluar fitorja.

28. Mos përsëritni taktikat që ju kanë dhënë një fitore, por lërini metodat tuaja të rregullohen nga shumëllojshmëria e pafundme e rrethanave.

29. Taktikat ushtarake janë si uji; sepse uji në rrjedhën e tij natyrore ikën nga vendet e larta dhe nxiton poshtë.

30. Pra, në luftë, mënyra e duhur është shmangia e asaj që është e fortë dhe goditja e asaj që është e dobët.

31. Uji e formon rrjedhën e tij sipas natyrës së tokës mbi të cilën rrjedh; ushtari realizon fitoren e tij në raport me armikun me të cilin përballet.

32. Prandaj, ashtu si uji nuk ruan formë konstante, ashtu edhe në luftë nuk ka kushte konstante.

33. Ai që mund të modifikojë taktikat e tij në lidhje me kundërshtarin e tij dhe në këtë mënyrë të arrijë të fitojë, mund të quhet një kapiten i lindur në qiell.

34. Pesë elementët (uji, zjarri, druri, metali, dheu) nuk janë gjithmonë njësoj mbizotërues; katër stinët i hapin rrugë njëri-tjetrit me radhë. Ka ditë të shkurtra dhe të gjata; hëna ka periudhat e saj të rënies dhe rritjes.

1. Sun Cu tha: Në luftë, gjenerali i merr komandat e tij nga sovrani.

2. Pasi ka mbledhur një ushtri dhe ka përqendruar forcat e tij, ai duhet të përziejë dhe harmonizojë elementët e ndryshëm të saj përpara se të vendosë kampin e tij.

3. Pas kësaj, vjen manovrimi taktik, më të vështirë se i cili, nuk ka asgjë. Vështirësia e manovrimit taktik konsiston në kthimin e gjarpërimit në të drejtpërdrejtë dhe fatkeqësinë në fitim.

4. Kështu, të marrësh një rrugë të gjatë dhe qarkulluese, pasi ta joshësh armikun nga rruga, dhe ndonëse je nisur pas tij, të arrish qëllimin para tij, tregon njohuri për mjeshtërinë e devijimit.

5. Manovrimi me ushtri është në favorin tuaj; ndërsa me një turmë të padisiplinuar është gjëja më e rrezikshme.

6. Nëse vendosni një ushtri të pajisur plotësisht në marshim për të rrëmbyer një epërsi, shanset janë që të jeni shumë vonë. Nga ana tjetër, shkëputja e një kolone të shpejtë për këtë qëllim përfshin sakrificën e bagazheve dhe magazinës së saj.

7. Kështu, nëse i urdhëroni njerëzit tuaj të mbështjellin palltot e tyre dhe të bëjnë marshime të detyruara pa u ndalur ditën ose natën, duke mbuluar dyfishin e distancës së zakonshme në një shtrirje, duke bërë njëqind LI për të marrë një avantazh, udhëheqësit e të tre divizioneve tuaja do të bien në duart e armikut.

8. Burrat më të fortë do të jenë përpara, ata të lodhur do të bien prapa dhe në këtë plan vetëm një e dhjeta e ushtrisë suaj do të arrijë në destinacionin e saj.

9. Nëse marshoni pesëdhjetë LI për të manovruar armikun, do të humbni drejtuesin e divizionit tuaj të parë dhe vetëm gjysma e forcës suaj do ta arrijë qëllimin.

10. Nëse marshoni tridhjetë LI me të njëjtin objekt, do të mbërrijnë dy të tretat e ushtrisë suaj.

11. Ne mund ta marrim atë por një ushtri pa bagazhin e saj do të dështojë; pa rezerva ushqimi dështon; pa baza furnizimi dështon.

12. Ne nuk mund të hyjmë në aleanca derisa të njihemi me planet e fqinjëve tanë.

13. Ne nuk jemi të përshtatshëm për të udhëhequr një ushtri në marshim nëse nuk jemi të njohur me fytyrën e vendit - malet dhe pyjet e tij, grackat dhe greminat e tij, kënetat dhe moçalet e tij.

14. Ne nuk do të jemi në gjendje të përfitojmë nga epërsia e natyrshme nëse nuk përdorim udhërrëfyes lokalë.

15. Në luftë, praktikoni fshehjen dhe do të keni sukses.

16. Nëse do të përqendroheni apo do të ndani trupat tuaja, duhet të vendoset nga rrethanat.

17. Le të jetë shpejtësia juaj ajo e erës, kompaktësia juaj ajo e pyllit.

18. Në bastisje dhe plaçkitje bëhu si zjarri, palëvizshmëria juaj le të jetë si mali.

19. Planet tuaja le të jenë të errëta dhe të padepërtueshme si nata, dhe kur të lëvizni, bini si rrufeja.

20. Kur plaçkitni një fshat, plaçka le të ndahet midis njerëzve tuaj; kur të kapni një territor të ri, ndajeni atë në ndarje për të mirën e ushtrisë.

21. Mendoni dhe peshoni gjërat, përpara se të bëni një lëvizje.

22. Do të pushtojë ai që e ka mësuar artin e devijimit. I tillë është arti i manovrimit.

23. Libri i Menaxhimit të Ushtrisë thotë: Në fushën e betejës, fjala e folur nuk shkon aq larg sa duhet: prandaj është krijuar institucioni i këmbanave dhe daulleve. As objektet e zakonshme nuk mund të shihen mjaft qartë: prej këtej është krijuar institucioni i banderolave ​​dhe flamujve.

24. Këmbanat dhe daullet, banderolat dhe flamujt, janë mjete me të cilat veshët dhe sytë e pritësit mund të përqendrohen në një pikë të caktuar.

25. Pritësi duke formuar kështu një trup të vetëm të bashkuar, është e pamundur edhe për trimin të përparojë vetëm, edhe për frikacakët të tërhiqen vetëm. Ky është arti i trajtimit të masave të mëdha të njerëzve.

26. Në luftimet e natës, pra, përdorni shumë zjarret dhe daullet, dhe gjatë luftimeve ditën, banderolat dhe flamujt, si mjet për të ndikuar në veshët dhe sytë e ushtrisë suaj.

27. Një ushtrie të tërë mund t'i grabitet shpirti; një komandanti të përgjithshëm mund t'i grabitet prania e mendjes.

28. Tani shpirti i një ushtari është më i mprehtë në mëngjes; nga mesdita ka filluar të lodhet; dhe në mbrëmje mendja e tij është e vendosur vetëm për t'u kthyer në kamp.

29. Prandaj, një gjeneral i zgjuar i shmanget një ushtrie kur shpirti i saj është i mprehtë, por e sulmon atë kur është i plogësht dhe i prirur të kthehet. Ky është arti i studimit të gjendjes shpirtërore.

30. I disiplinuar dhe i qetë, për të pritur shfaqjen e çrregullimit dhe rrëmujës mes armikut:--ky është arti i mbajtjes së zotërimit të vetvetes.

31. Të jesh pranë qëllimit ndërkohë që armiku është ende larg tij, të presësh i qetë ndërsa armiku mundohet e lufton, të ushqehesh mirë ndërsa armiku është i uritur: ky është arti i marrjes së forcës.

32. Të përmbahesh nga kapja e një armiku, banderolat e të cilit janë në rregull të përsosur, të përmbahesh nga sulmi ndaj një ushtrie të ngritur në grup të qetë dhe të sigurt:--ky është arti i studimit të rrethanave.

33. Është një aksiomë ushtarake të mos përparosh përpjetë kundër armikut, as ta kundërshtosh atë kur ai vjen tatëpjetë.

34. Mos ndiq një armik që bën sikur fluturon; mos sulmoni ushtarët, temperamenti i të cilëve është i mprehtë.

35. Mos gëlltit karremin e ofruar nga armiku. Mos ndërhy me një ushtri që po kthehet në shtëpi.

36. Kur rrethoni një ushtri, lini një rrugë të lirë. Mos shtrëngoni shumë një armik të dëshpëruar.

37. I tillë është arti i luftës.

1. Sun Cu tha: Në luftë, gjenerali merr komandat e tij nga sovrani, mbledh ushtrinë e tij dhe përqendron forcat e tij

2. Kur jeni në një vend të vështirë, mos fushoni. Në vendin ku kryqëzohen rrugët e mëdha, bashkëpunoni me aleatët tuaj. Mos u futni në pozicione të izoluara rrezikshëm. Në situata të rrethimit, duhet të manovroni. Në një pozicion të dëshpëruar, ju duhet të luftoni.

3. Ka rrugë që nuk duhen ndjekur, ushtri që nuk duhen sulmuar, qytete që duhen rrethuar, pozicione që nuk duhen kontestuar, urdhra të sovranit që nuk duhen respektuar.

4. Gjenerali që kupton plotësisht epërsitë që shoqërojnë variacionet e taktikave, di si të trajtojë trupat e tij.

5. Gjenerali që nuk i kupton këto, mund ta njohë mirë konfigurimin e vendit, megjithatë nuk do të jetë në gjendje t'i kthejë njohuritë e tij në përfitime praktike.

6. Pra, studenti i luftës i cili është i paarsimuar në artin e luftës për ndryshimin e planeve të tij, edhe pse ai është i njohur me Pesë Përparësitë, nuk do të arrijë të përdorë më së miri njerëzit e tij.

7. Prandaj, në planet e udhëheqësit të mençur, konsideratat e epërsisë dhe dobësisë do të përzihen së bashku.

8. Nëse pritshmëria jonë e eprësisë zbutet në këtë mënyrë, ne mund të kemi sukses në përmbushjen e pjesës thelbësore të skemave tona.

9. Nëse, nga ana tjetër, në mes të vështirësive ne jemi gjithmonë gati për të kapur një epërsi, ne mund të shpëtojmë veten nga fatkeqësia.

10. Dobësoni krerët armiq duke u shkaktuar dëme; bëjuni telashe dhe mbajini të angazhuar vazhdimisht; mbajini joshjet e çuditshme dhe bëjini të nxitojnë në cilëndo pikë të caktuar.

11. Arti i luftës na mëson të mbështetemi jo në shpresën e mos ardhjes së armikut, por në gatishmërinë tonë për ta pritur atë; jo  shpresën që ai nuk do të sulmojë, por për faktin se ne e kemi bërë pozicionin tonë të paprekshëm.

12. Janë pesë gabime të rrezikshme që mund të prekin një gjeneral:
(1) Pamaturia, e cila çon në shkatërrim;
(2) frika, që çon në kapje;
(3) temperamenti i nxituar, i cili mund të provokohet nga fyerjet;
(4) një delikatesë nderi e cila është e ndjeshme ndaj turpit;
(5) kërkesë e tepërt për njerëzit e tij, gjë që e vë atë në shqetësime dhe telashe.

13. Këto janë pesë mëkatet rrënuese të një gjenerali, që dëmtojnë zhvillimin e luftës.

14. Kur një ushtri rrëzohet dhe lideri i saj vritet, shkaku me siguri do të gjendet mes këtyre pesë gabimeve të rrezikshme. Le të jenë këto subjekt meditimi.

1. Sun Cu tha: Tani kemi ardhur te çështja e fushimit të ushtrisë dhe vëzhgimit të shenjave të armikut. Kaloni shpejt mbi male dhe qëndroni në afërsi të luginave.

2. Fushoni në vende të larta, me pamje nga dielli. Mos u ngjitni në përpjeta për të luftuar. Kaq shumë për luftën malore.

3. Pasi të kaloni një lumë, duhet të largoheni shumë prej tij.

4. Kur një forcë pushtuese kalon një lumë në marshimin e tij përpara, mos shkoni për ta takuar atë në mes të rrjedhës. Do të jetë më mirë të lini gjysmën e ushtrisë të kalojë, dhe më pas të kryeni sulmin tuaj.

5. Nëse jeni në ankth për të luftuar, nuk duhet të shkoni ta takoni pushtuesin pranë një lumi që ai duhet të kalojë.

6. Nguleni kampin tuaj më lart se armiku dhe përballë diellit. Mos lëvizni përpjetë për të takuar armikun. Kaq për luftën e lumenjve.

7. Në kalimin e moçaleve, shqetësimi juaj i vetëm duhet të jetë t'i kapërceni ato shpejt, pa asnjë vonesë.

8. Nëse detyroheni të luftoni në një moçal, duhet të keni ujë dhe bar pranë vetes dhe të ktheni shpinën te një tufë drunjsh. Kaq për operacionet në moçale.

9. Në një vend të thatë dhe të rrafshtë, merrni një pozicion lehtësisht të arritshëm me përpjetëz kah e djathta dhe prapa jush, në mënyrë që rreziku të jetë përpara dhe siguria të jetë prapa. Kaq për fushatën në një vend të sheshtë.

10. Këto janë katër degët e dobishme të njohurive ushtarake që i mundësuan Perandorit të Verdhë të mposhtte katër sovranë.

11. Të gjitha ushtritë preferojnë tokën e lartë në vend të së ultës dhe vendet me diell në vend të vendeve me hije.

12. Nëse jeni të kujdesshëm ndaj njerëzve tuaj dhe fushoni në tokë të fortë, ushtria do të jetë e lirë nga çdo sëmundje dhe kjo do të thotë fitore.

13. Kur të vini në një kodër ose breg, zaptoni anën me diell, me pjerrësi në anën e pasme të djathtë. Kështu njëherazi do të veproni për të mirën e ushtarëve tuaj dhe do të shfrytëzoni përparësitë natyrore të tokës.

14. Kur, si pasojë e shirave të dendur, një lumë që dëshironi të përshkoni është i fryrë dhe i mbushur me shkumë, duhet të prisni derisa të ulet.

15. Vendi në të cilin ka shkëmbinj të rrëmbyeshëm me përrenj që rrjedhin midis tyre, zgavra të thella natyrore, vende të kufizuara, gëmusha të ngatërruara, moçalje dhe çarje, duhet lënë me të gjithë shpejtësinë e mundshme dhe të mos i afroheni.

16. Ndërsa qëndrojmë larg vendeve të tilla, ne duhet ta bëjmë armikun t'u afrohet atyre; ndërkohë që ne përballemi me ta, duhet ta lëmë armikun t'i ketë ato në shpinë.

17. Nëse në afërsi të kampit tuaj duhet ka ndonjë vend kodrinor, pellgje të rrethuara me bar ujor, pellgje të zgavruara të mbushura me kallamishte, ose pyje me shkurre të dendura, ato duhen shpartalluar dhe kontrolluar me kujdes; sepse këto janë vende ku ka të ngjarë të qëndrojnë burrat në pritë ose të përgjojnë spiunë tinëzarë.

18. Kur armiku është afër dhe qëndron i qetë, ai mbështetet në forcën natyrore të pozicionit të tij.

19. Kur qëndron i përmbajtur dhe përpiqet të provokojë një betejë, është në ankth që pala tjetër të përparojë.

20. Nëse vendi i tij i fushimit është i lehtë për t'u zaptuar, atëherë aty ka një kurth.

21. Lëvizja midis pemëve të një pylli tregon se armiku po përparon. Shfaqja e një numri shkëlqimesh në mes të barit të dendur do të thotë se armiku dëshiron të na bëjë të dyshimtë.

22. Ngritja e zogjve në fluturim është shenjë e një prite. Bishat e befasuara tregojnë se një sulm i papritur po vjen.

23. Kur ngritet pluhur në një kolonë të lartë, është shenjë e karrocave që përparojnë; kur pluhuri është i ulët, por i përhapur në një zonë të gjerë, ai sinjalizon afrimin e këmbësorisë. Kur degëzohet në drejtime të ndryshme, tregon se janë dërguar parti për të mbledhur dru zjarri. Disa re pluhuri që lëvizin andej-këtej tregojnë se ushtria po fushon.

24. Të folurit modest dhe përgatitjet e shtuara janë shenja se armiku është gati të përparojë. Gjuha e dhunshme dhe lëvizja përpara si në sulm janë shenja se ai do të tërhiqet.

25. Kur qerret e lehta dalin të parat dhe zënë pozicion në krahë, është shenjë se armiku po rreshtohet për betejë.

26. Propozimet e paqes të pashoqëruara nga një besëlidhje tregojnë për një komplot.

27. Kur ka shumë vrap dhe ushtarët bien në rresht, do të thotë se ka ardhur momenti kritik.

28. Kur disa shihen duke përparuar e disa duke u tërhequr, është joshje.

29. Kur ushtarët qëndrojnë të mbështetur në shtizat e tyre, ata janë të lodhur nga mungesa e ushqimit.

30. Nëse ata që dërgohen për të nxjerrë ujë, fillojnë të pinë vetë, ushtria vuan nga etja.

31. Nëse armiku sheh një avantazh për t'u fituar dhe nuk bën përpjekje për ta siguruar atë, ushtarët janë të rraskapitur.

32. Nëse zogjtë mblidhen në ndonjë vend, ai është i pabanuar. Zhurma gjatë natës shkakton nervozizëm.

33. Nëse ka shqetësime në kamp, ​​autoriteti i gjeneralit është i dobët. Nëse banderolat dhe flamujt lëvizin, do të ketë rebelim. Nëse oficerët janë të zemëruar, kjo do të thotë se burrat janë të lodhur.

34. Kur një ushtri ushqen kuajt e saj me grurë dhe vret bagëtinë e saj për ushqim, dhe kur burrat nuk i varin enët e tyre mbi zjarret e kampeve, duke treguar se nuk do të kthehen në çadrat e tyre, mund ta dini se ata janë i vendosur për të luftuar deri në vdekje.

35. Pamja e burrave që pëshpërisin së bashku në grupe të vogla ose flasin me tone të ulëta tregon për pakënaqësi mes radhëve dhe grupeve.

36. Shpërblimet shumë të shpeshta tregojnë se armiku është në fund të burimeve të tij; shumë dënime zbulojnë një gjendje shqetësimi të rëndë.

37. Të fillosh me zhurmë, por më pas të kesh frikë nga numrat e armikut, tregon një mungesë supreme të inteligjencës.

38. Kur të dërguarit vijnë me komplimente në gojë, është shenjë se armiku dëshiron armëpushim.

39. Nëse trupat e armikut marshojnë me zemërim dhe qëndrojnë përballë nesh për një kohë të gjatë pa u futur në betejë ose pa u hequr përsëri, kjo situatë kërkon vigjilencë dhe kujdes të madh.

40. Nëse trupat tona nuk janë në numër më të madh se armiku, kjo është e mjaftueshme; do të thotë se nuk mund të bëhet asnjë sulm i drejtpërdrejtë. Ajo që ne mund të bëjmë është thjesht të përqendrojmë të gjithë forcën tonë në dispozicion, të vëzhgojmë nga afër armikun dhe të marrim përforcime.

41. Ai që nuk mendon paraprakisht, por i përbuz kundërshtarët e tij, me siguri do të kapet prej tyre.

42. Nëse ushtarët dënohen para se të lidhen me ju, ata nuk do të tregohen të nënshtruar; dhe, nëse nuk janë të nënshtruar, atëherë do të jenë praktikisht të padobishëm. Nëse, kur ushtarët janë lidhur me ju, dënimet nuk zbatohen, ato do të vazhdojnë të padobishme.

43. Prandaj ushtarët duhet të trajtohen në radhë të parë me njerëzi, por të mbahen nën kontroll me anë të disiplinës së hekurt. Kjo është një rrugë e sigurt drejt fitores.

44. Nëse gjatë stërvitjes së ushtarëve komandat zbatohen rregullisht, ushtria do të jetë e disiplinuar mirë; nëse jo, disiplina do të jetë e keqe.

45. Nëse një gjeneral tregon besim te njerëzit e tij, por gjithmonë këmbëngul që urdhrat e tij të zbatohen, fitimi do të jetë i ndërsjellë.

1. Sun Tzu tha: Ne mund të dallojmë gjashtë lloje terreni: (1) Tokë të arritshme; (2) tokë e ngatërruar; (3) terren i përkohshëm; (4) kalime të ngushta; (5) lartësitë e rrëmbyeshme; (6) pozicionet në një distancë të madhe nga armiku.

2. Toka që mund të përshkohet lirisht nga të dyja palët quhet e arritshme.

3. Në lidhje me tokën e kësaj natyre, shkoni përpara armikut në pushtimin e pikave të ngritura dhe me diell dhe ruani me kujdes linjën tuaj të furnizimeve. Atëherë do të jeni në gjendje të luftoni me avantazh.

4. Toka që mund të braktiset, por është e vështirë për t'u ripushtuar quhet e ngatërruar.

5. Nga një pozicion i tillë, nëse armiku është i papërgatitur, ju mund t'i vërsuleni dhe ta mposhtni atë. Por nëse armiku përgatitet për ardhjen tuaj dhe ju nuk arrini ta mposhtni atë, atëherë, duke qenë se kthimi është i pamundur, do të pasojë fatkeqësia.

6. Kur pozicioni është i tillë që asnjëra palë nuk do të fitojë duke bërë lëvizjen e parë, quhet terren i përkohshëm.

7. Në një pozicion të tillë, edhe pse armiku duhet të na ofrojë një karrem tërheqës, do të jetë e këshillueshme që të mos nxitemi, por të tërhiqemi, duke e joshur kështu armikun nga ana e tij; atëherë, kur një pjesë e ushtrisë së tij të ketë dalë, ne mund ta kryejmë sulmin tonë me avantazh.

8. Për sa i përket kalimeve të ngushta, nëse mund t'i pushtoni ato më parë, le të jenë mirë të përforcuara dhe të presin ardhjen e armikut.

9. Nëse ushtria ju pengon në marrjen e një kalimi, mos iu vërsulni nëse kalimi është i përforcuar mirë, por vetëm nëse është i përforcuar dobët.

10. Për sa i përket lartësive të rrëmbyeshme, nëse je ballë për ballë me kundërshtarin tënd, duhet të zësh pikat e ngritura dhe me diell dhe aty të presësh që ai të dalë.

11. Nëse armiku i ka pushtuar para jush, mos e ndiqni atë, por tërhiquni dhe përpiquni ta joshni.

12. Nëse je i vendosur në një distancë të madhe nga armiku dhe forca e dy ushtrive është e barabartë, nuk është e lehtë të provokosh një betejë, dhe lufta do të jetë në dëmin tënd.

13. Këto gjashtë janë parimet e lidhura me Tokën. Gjenerali që ka arritur një post përgjegjës duhet të jetë i kujdesshëm për t'i studiuar ato.

14. Tani një ushtri është e ekspozuar ndaj gjashtë fatkeqësive të mëdha, që nuk vijnë nga shkaqe natyrore, por nga gabime për të cilat gjenerali është përgjegjës. Këto janë: (1) zbrapsja; (2) mosbindja; (3) kolapsi; (4) rrënimi; (5) çorganizimi; (6) shpartallimi.

15. Në kushte të tjera të barabarta, nëse një forcë hidhet kundër një force tjetër dhjetë herë më shumë se madhësia e saj, rezultati do të jetë zbrapsja e së parës.

16. Kur ushtarët e zakonshëm janë shumë të fortë dhe oficerët e tyre shumë të dobët, rezultati është mosbindja. Kur oficerët janë shumë të fortë dhe ushtarët e zakonshëm shumë të dobët, rezultati është kolapsi.

17. Kur oficerët më të lartë janë të zemëruar dhe të pabindur dhe kur takojnë armikun luftojnë për llogari të tyre nga ndjenja e pakënaqësisë, përpara se komandanti i përgjithshëm të tregojë nëse është apo jo në gjendje të luftojë, rezultati është rrënimi.

18. Kur gjenerali është i dobët dhe pa autoritet; kur urdhrat e tij nuk janë të qarta dhe të dallueshme; kur nuk ka detyra fikse të caktuara për oficerët dhe burrat, dhe gradat formohen në mënyrë të çrregullt, rezultati është çorganizimi i plotë.

19. Kur një gjeneral, i paaftë për të vlerësuar forcën e armikut, lejon një forcë inferiore të angazhojë një më të madhe, ose hedh një detashment të dobët kundër një të fuqishmi dhe neglizhon të vendosë ushtarët e zgjedhur në radhët e para, rezultati do të jetë shkatërrimi.

20. Këto janë gjashtë mënyra për të përballuar humbjen, të cilat duhet të vihen re me kujdes nga gjenerali që ka arritur një post përgjegjës.

21. Formimi natyror i vendit është aleati më i mirë i ushtarit; por fuqia për të vlerësuar kundërshtarin, për të kontrolluar forcat e fitores dhe për të llogaritur me zgjuarsi vështirësitë, rreziqet dhe distancat, përbën sprovën e një gjenerali të madh.

22. Ai që i di këto gjëra dhe duke luftuar e vë në praktikë diturinë e tij, do t'i fitojë betejat e tij. Ai që nuk i njeh dhe nuk i praktikon ato, me siguri do të mposhtet.

23. Nëse lufta është e sigurt që do të rezultojë në fitore, atëherë ju duhet të luftoni, edhe pse sundimtari e ndalon atë; nëse lufta nuk do të rezultojë në fitore, atëherë nuk duhet të luftoni as me kërkesën e sundimtarit.

24. Gjenerali që përparon pa lakmuar famën dhe tërhiqet pa pasur frikë nga poshtërimi, i vetmi mendim i të cilit është të mbrojë vendin e tij dhe t'i bëjë shërbim të mirë sovranit të tij, është xhevahiri i mbretërisë.

25. I konsideroni ushtarët tuaj si fëmijët tuaj dhe ata do t'ju ndjekin në luginat më të thella; shikojini ata si bijtë tuaj të dashur dhe ata do të qëndrojnë pranë jush deri në vdekje.

26. Megjithatë, nëse jeni tolerantë, por nuk jeni në gjendje të ndjeni autoritetin tuaj; zemërmirë, por i paaftë për të zbatuar urdhërat e tua; dhe i paaftë, për më tepër, për të shuar çrregullimin: atëherë ushtarët tuaj duhet të krahasohen me fëmijë të llastuar; ato janë të padobishme për ndonjë qëllim praktik.

27. Nëse e dimë se njerëzit tanë janë në gjendje të sulmojnë, por nuk jemi të vetëdijshëm se armiku nuk është i hapur për të sulmuar, ne kemi shkuar vetëm në gjysmë të rrugës drejt fitores.

28. Nëse e dimë se armiku është i hapur për të sulmuar, por nuk jemi të vetëdijshëm se njerëzit tanë nuk janë në gjendje të sulmojnë, ne kemi shkuar vetëm në gjysmë të rrugës drejt fitores.

29. Nëse ne e dimë se armiku është i hapur për të sulmuar, dhe gjithashtu e dimë se njerëzit tanë janë në gjendje të sulmojnë, por nuk jemi të vetëdijshëm se natyra e tokës e bën luftën të pamundur, ne kemi shkuar ende vetëm në gjysmë të rrugës drejt fitores.

30. Prandaj ushtari me përvojë, posa të vihet në lëvizje, nuk do të jetë kurrë i hutuar; pasi të ketë thyer kampin, ai nuk është kurrë në humbje.

31. Prandaj thënia: Nëse e njeh armikun dhe e njeh veten, fitorja jote nuk do të vihet në dyshim; nëse e njeh Qiellin dhe e njeh Tokën, mund ta bësh të plotë fitoren tënde.

1. Sun Tzu tha: Arti i luftës njeh nëntë lloje terrenesh: (1) Terren shpërndarës; (2) terren i lehtë; (3) terreni kontestues; (4) terren i hapur; (5) terreni i rrugëve të kryqëzuara; (6) terren serioz; (7) terren i vështirë; (8) terren i rrethuar; (9) terren i dëshpëruar.

2. Kur një udhëheqës lufton në territorin e vet, është terren shpërndarës.

3. Kur ai ka depërtuar në territorin armiqësor, por në një largësi jo të madhe, është terren i lehtë.

4. Terreni, zotërimi i të cilit sjell avantazhe të mëdha për secilën palë, është terren kontestues.

5. Toka në të cilën secila anë ka lirinë e lëvizjes është terren i hapur.

6. Toka që formon çelësin e tri shteteve të afërta, kështu që ai që e pushton i pari të ketë në komandën e tij pjesën më të madhe të Perandorisë, është një terren rrugësh të kryqëzuara.

7. Kur një ushtri ka depërtuar në zemër të një vendi armiqësor, duke lënë një numër qytetesh të fortifikuara në pjesën e pasme të saj, është një terren serioz.

8. Pyjet malore, rrëpirat e thepisura, kënetat dhe moçalet - i gjithë vendi që është i vështirë për t'u përshkuar: ky është terren i vështirë.

9. Toka që arrihet përmes grykave të ngushta dhe nga e cila mund të tërhiqemi vetëm me shtigje dredha-dredha, kështu që një numër i vogël i armikut do të mjaftonte për të shtypur një trup të madh njerëzish tanë: ky është terren i rrethuar.

10. Toka në të cilën mund të shpëtojmë nga shkatërrimi vetëm duke luftuar pa vonesë, është terren i dëshpëruar.

11. Prandaj, në terren shpërndarës, mos luftoni. Në terren të lehtë, mos u ndal. Në terren kontestues, mos sulmoni.

12. Në terren të hapur, mos u përpiqni t'i bllokoni armikut rrugën. Në terrenin e rrugëve të kryqëzuara, bashkoni duart me aleatët tuaj.

13. Në terren të vështirë, mblidhuni në plaçkë. Në terren të vështirë, vazhdoni në mënyrë të qëndrueshme në marshim.

14. Në tokë të rrethuar, drejtojuni mashtrimit. Në terren të dëshpëruar, luftoni.

15. Ata që quheshin udhëheqës të zotë të lashtësisë dinin të ngulnin një pykë midis pjesës së përparme dhe të pasme të armikut; për të parandaluar bashkëpunimin midis divizioneve të tij të mëdha dhe të vogla; për të penguar trupat e mira që të shpëtojnë të këqijtë, dhe për të penguar oficerët që të mbledhin njerëzit e tyre.

16. Kur njerëzit e armikut u bashkuan, arritën t'i mbanin në çrregullim.

17. Kur ishte në dobi të tyre, ata bënë një lëvizje përpara; në të kundërtën, ata qëndronin në vend.

18. Nëse më pyesin se si të përballesh me një mori të madhe të armikut në grup të rregullt dhe në pikën e marshimit drejt sulmit, unë duhet të them: "Filloni duke kapur diçka që kundërshtari juaj e ka të dashur; atëherë ai do të jetë i gatshëm për vullnetin tuaj."

19. Shpejtësia është thelbi i luftës: përfitoni nga mosgatishmëria e armikut, kaloni rrugën tuaj në rrugë të papritura dhe sulmoni pika të pambrojtura.

20. Më poshtë janë parimet që duhen respektuar nga një forcë pushtuese: Sa më tej të depërtoni në një vend, aq më i madh do të jetë solidariteti i trupave tuaja, dhe kështu mbrojtësit nuk do të mbizotërojnë kundër jush.

21. Bëni sulme në një vend pjellor për të furnizuar ushtrinë tuaj me ushqim.

22. Studioni me kujdes mirëqenien e burrave tuaj dhe mos i mbivlerësoni ata. Përqendroni energjinë tuaj dhe grumbulloni forcën tuaj. Mbajeni ushtrinë tuaj vazhdimisht në lëvizje dhe krijoni plane të pakapshme.

23. Hidhini ushtarët tuaj në pozicione ku nuk ka shpëtim dhe ata do të zgjedhin më parë vdekjen sesa ikjen. Nëse do të përballen me vdekjen, nuk ka asgjë që mund të mos arrijnë. Oficerët dhe burrat do të japin forcën e tyre maksimale.

24. Ushtarët kur janë në ngushticë të dëshpëruar humbasin ndjenjën e frikës. Nëse nuk ka vend strehimi, ata do të qëndrojnë të patundur. Nëse ata janë në një vend armiqësor, ata do të tregojnë një përballje kokëfortë. Nëse nuk ka ndihmë për ta, ata do të luftojnë fort.

25. Kështu, pa pritur të rreshtohen, ushtarët do të jenë vazhdimisht të vëmendshëm; pa pritur që t'ju kërkohet, ata do të bëjnë vullnetin tuaj; pa kufizime, ata do të jenë besnikë; pa dhënë urdhra, mund t'u besohet.

26. Ndaloni marrjen e shenjave dhe largoni dyshimet supersticioze. Pastaj, derisa të vijë vetë vdekja, nuk ka nevojë të kesh frikë nga fatkeqësia.

27. Nëse ushtarët tanë nuk janë të stërngarkuar me para, nuk është se ata kanë neveri për pasurinë; nëse jeta e tyre nuk është tepër e gjatë, kjo nuk është për shkak se ata nuk janë të prirur për jetëgjatësi.

28. Ditën që urdhërohen të dalin në betejë, ushtarët tuaj mund të qajnë, ata që janë ulur duke zbukuruar rrobat e tyre dhe ata të shtrirë duke lënë lotët të rrjedhin mbi faqet e tyre. Por le të futen një herë në qosh ku s'kanë ku të shkojnë më, dhe ata do të shfaqin guximin e një Chu ose një Kuei.

29. Taktikisti i aftë mund të krahasohet me shuai-jan. Tani shuai-jan është një gjarpër që gjendet në malet Chung. Goditi kokën dhe do të sulmohesh nga bishti i tij; goditi bishtin dhe do të sulmohesh nga koka e tij; goditni në mes të saj dhe do të sulmoheni nga koka dhe bishti.

30. I pyetur nëse mund të bëhet një ushtri për të imituar shuai-jan, unë duhet të përgjigjem: Po. Sepse njerëzit e Wu dhe njerëzit e Yueh janë armiq; megjithatë, nëse ata po kalojnë një lumë në të njëjtën varkë dhe i zë një stuhi, ata do t'i vijnë në ndihmë njëri-tjetrit ashtu siç ndihmon dora e majtë të djathtën.

31. Prandaj nuk mjafton të mbash shpresat në faktin q' lidh kuajt dhe varros rrotat e karrocave në tokë

32. Parimi mbi të cilin menaxhohet një ushtri është vendosja e një standardi guximi që të gjithë duhet ta arrijnë.

33. Si të përfitoni sa më mirë nga të fortët dhe të dobëtit? - kjo është një pyetje që përfshin përdorimin e duhur të terrenit.

34. Kështu gjenerali i zot e drejton ushtrinë e tij njësoj sikur të kishte udhëhequr një njeri të vetëm, dashje pa dashur, për dore.

35. Është punë e një gjenerali të heshtë dhe kështu të sigurojë fshehtësinë; i drejtë dhe i prerë, dhe kështu të ruajë rendin.

36. Ai duhet të jetë në gjendje t'i mistifikojë oficerët dhe njerëzit e tij me raporte dhe paraqitje të rreme, dhe kështu t'i mbajë ata në injorancë totale.

37. Duke ndryshuar marrëveshjet e tij dhe duke ndryshuar planet e tij, ai e mban armikun pa dijeninë e caktuar. Duke e zhvendosur kampin e tij dhe duke marrë rrugë rrethore, ai e pengon armikun të parashikojë qëllimin e tij.

38. Në momentin kritik, udhëheqësi i një ushtrie sillet si ai që është ngjitur në një lartësi dhe më pas i largon shkallët pas tij. Ai i çon njerëzit e tij thellë në territorin armiqësor përpara se të tregojë dorën.

39. Ai djeg barkat e tij dhe thyen enët e tij të gatimit; si një bari që drejton një tufë delesh, ai i çon njerëzit e tij andej-këtej dhe askush nuk e di se ku po shkon.

40. Për të mbledhur ushtrinë e tij dhe për ta vënë atë në rrezik:--kjo mund të quhet punë e gjeneralit.

41. Masat e ndryshme të përshtatshme për nëntë llojet e terrenit; përshtatshmëria e taktikave agresive ose mbrojtëse; dhe ligjet themelore të natyrës njerëzore: këto janë gjëra që me siguri duhen studiuar.

42. Kur pushton territorin armiqësor, parimi i përgjithshëm është se depërtimi thellë sjell kohezion; depërtimi aty afër do të thotë shpërndarje e ushtarëve.

43. Kur e lini vendin tuaj prapa dhe e kaloni ushtrinë tuaj nëpër territorin fqinjë, e gjeni veten në terren kritik. Kur ka mjete komunikimi në të katër anët, toka është një nga rrugët që kryqëzohen.

44. Kur depërton thellë në një vend, është terren serioz. Kur depërton por pak, është tokë e lehtë.

45. Kur ke fortesat e armikut në pjesën e pasme dhe kalimet e ngushta përpara, ai është terren i rrethuar. Kur nuk ka fare vend strehimi, është një tokë e dëshpëruar.

46. Prandaj, në terren të shpërndarë, unë do t'i frymëzoja njerëzit e mi me unitetin e qëllimit. Në terren të lehtë, do të shihja se ka një lidhje të ngushtë midis të gjitha pjesëve të ushtrisë sime.

47. Në terren të diskutueshëm, do të nxitoja të pjesët e pasme të radhëve ushtarake.

48. Në terren të hapur, do të mbaja një sy vigjilent në mbrojtjen time. Në terrenin e rrugëve të kryqëzuara, unë do të konsolidoja aleancat e mia.

49. Në terren serioz, do të përpiqesha të siguroja një rrjedhë të vazhdueshme furnizimesh. Në terren të vështirë, do të vazhdoja të ecja përpara përgjatë rrugës.

50. Në tokë të rrethuar, do të bllokoja çdo rrugë tërheqjeje. Në terren të dëshpëruar, unë do t'u shpallja ushtarëve të mi pashpresën për të shpëtuar jetën e tyre.

51. Sepse është prirja e ushtarit që të bëjë një rezistencë kokëfortë kur është i rrethuar, të luftojë fort kur nuk mund ta ndihmojë veten dhe të bindet menjëherë kur është në rrezik.

52. Ne nuk mund të hyjmë në aleancë me princat fqinjë derisa të njihemi me planet e tyre. Ne nuk jemi të aftë për të udhëhequr një ushtri në marshim nëse nuk jemi të njohur me fytyrën e vendit - malet dhe pyjet e tij, grackat dhe greminat e tij, kënetat dhe moçalet e tij. Ne nuk do të jemi në gjendje t'i shfrytëzojmë avantazhet natyrore nëse nuk përdorim udhërrëfyes lokalë.

53. Të shpërfillesh ndonjë nga katër ose pesë parimet e mëposhtme nuk i përshtatet një princi luftarak.

54. Kur një princ luftarak sulmon një shtet të fuqishëm, aftësia e tij prej gjenerali shfaqet në parandalimin e përqendrimit të forcave të armikut. Ai e tmerron armikun e vet, dhe aleatët e armikut pengohen të bashkohen kundër tij.

55. Prandaj ai nuk përpiqet të bashkojë veten me të gjithë dhe me këdo, as nuk nxit fuqinë e shteteve të tjera. Ai kryen planet e tij sekrete, duke i mbajtur antagonistët e tij të mahnitur. Kështu ai është në gjendje të pushtojë qytetet e tyre dhe të rrëzojë mbretëritë e tyre.

56. Të japë shpërblime pa marrë parasysh rregullin, të lëshojë urdhra pa marrë parasysh marrëveshjet e mëparshme; dhe do të jeni në gjendje të trajtoni një ushtri të tërë sikur të kishit të bënit vetëm me një njeri të vetëm.

57. Përballoni ushtarët tuaj me vetë veprën; kurrë mos i lini ata të dinë dizajnin tuaj. Kur pamja të jetë e ndritshme, silleni para syve të tyre; por mos u thuaj asgjë kur situata është e zymtë.

58. Vendose ushtrinë tënde në rrezik vdekjeprurës dhe ajo do të mbijetojë; zhyte atë në ngushticat e dëshpëruara dhe do të largohet e sigurtë.

59. Sepse është pikërisht rasti kur një forcë ka rënë në rrezik, që ajo është në gjendje të godasë për fitore.

60. Suksesi në luftë arrihet duke iu përshtatur me kujdes qëllimit të armikut.

61. Duke u varur me këmbëngulje në krahun e armikut, ne do t'ia dalim mbanë në afat të gjatë të vrasim komandantin e përgjithshëm.

62. Kjo quhet aftësi për të realizuar një gjë me dinakëri të plotë.

63. Ditën që do të merrni komandën tuaj, bllokoni kalimet e kufirit, shkatërroni listat zyrtare dhe ndaloni kalimin e të gjithë emisarëve.

64. Jini të rreptë në dhomën e këshillit, që të mund ta kontrolloni situatën.

65. Nëse armiku lë një derë të hapur, ju duhet të nxitoni brenda.

66. Parandaloni kundërshtarin tuaj duke rrëmbyer atë që ai e ka të dashur dhe krijoni në mënyrë të hollësishme kohën e mbërritjes së tij në tokë.

67. Ecni në rrugën e përcaktuar nga rregulli dhe përshtatuni me armikun derisa të mund të luftoni një betejë vendimtare.

68. Fillimisht, pra, shfaqni mendjemadhësinë e një vajze, derisa armiku të ju hapë një derë; më pas imitoni shpejtësinë e një lepuri që vrapon dhe do të jetë tepër vonë që armiku t'ju kundërshtojë.

1. Sun Tzu tha: Ka pesë mënyra për të sulmuar me zjarr. E para është djegia e ushtarëve në kampin e tyre; e dyta është djegia e rezervave; e treta është djegia e varganëve me ngarkesa; e katërta është djegia e arsenaleve dhe magazeve; e pesta është të hedhësh zjarr në mes të armikut.

2. Për të kryer një sulm, duhet të kemi mjete në dispozicion. Materiali për sulmin e zjarrit duhet të mbahet gjithmonë në gatishmëri.

3. Ka një stinë të duhur për të bërë sulme me zjarr dhe ditë të veçanta për fillimin e një zjarri.

4. Stina e duhur është kur moti është shumë i thatë; Ditët e veçanta janë ato kur hëna është në yjësitë e Sitës, Murit, Krahut ose Shiritit Kryq; sepse këto të katër janë të gjitha ditët e erës që fryn.

5. Në sulmin me zjarr, njeriu duhet të jetë i përgatitur për të përballuar pesë zhvillime të mundshme:

6. (1) Kur zjarri shpërthen brenda në kampin e armikut, përgjigjuni menjëherë me një sulm nga jashtë.

7. (2) Nëse ka një shpërthim zjarri, por ushtarët e armikut qëndrojnë të qetë, prisni kohën tuaj dhe mos sulmoni.

8. (3) Kur forca e flakëve të ketë arritur lartësinë e saj, ndiqeni atë me një sulm, nëse kjo është praktike; nëse jo, qëndroni aty ku jeni.

9. (4) Nëse është e mundur të kryeni një sulm me zjarr nga jashtë, mos prisni që ai të shpërthejë brenda, por jepni sulmin tuaj në një moment të favorshëm.

10. (5) Kur të ndizni një zjarr, jini të drejtuar nga ai. Mos sulmoni nga drejtimi i kundërt i erës.

11. Një erë që ngritet gjatë ditës zgjat shumë, por një erë nate bie shpejt.

12. Në çdo ushtri, pesë zhvillimet e lidhura me zjarrin duhet të njihen, lëvizjet e yjeve të llogariten dhe të ruhet një orë për ditët e duhura.

13. Prandaj ata që përdorin zjarrin si ndihmë për sulmin tregojnë inteligjencë; ata që përdorin ujin si ndihmë për sulmin fitojnë fuqi.

14. Me anë të ujit, armiku mund të kapet, por jo t'i grabiten të gjitha sendet e tij.

15. I palumtur është fati i atij që përpiqet të fitojë betejat e tij dhe të ketë sukses në sulmet e tij pa kultivuar frymën e sipërmarrjes; sepse rezultati është humbje kohe dhe stagnim i përgjithshëm.

16. Prandaj thënia: Sundimtari i ndritur i parashtron planet e tij shumë përpara; gjenerali i mirë kultivon resurset e tij.

17. Mos lëvizni nëse nuk shihni një avantazh; mos përdorni trupat tuaja nëse nuk ka diçka për të fituar; mos luftoni përveç nëse pozicioni është kritik.

18. Asnjë sundimtar nuk duhet të vendosë trupa në fushë thjesht për të kënaqur shpretkën e tij; asnjë gjeneral nuk duhet të bëjë një betejë thjesht nga inati.

19. Nëse është në avantazhin tuaj, bëni një lëvizje përpara; nëse jo, qëndroni aty ku jeni.

20. Zemërimi me kalimin e kohës mund të ndryshojë në gëzim; shqetësimi mund të pasohet nga përmbajtja.

21. Por një mbretëri që është shkatërruar dikur nuk mund të bëhet më kurrë; as të vdekurit nuk mund të kthehen në jetë.

22. Prandaj sundimtari i ndritur është i vëmendshëm dhe gjenerali i mirë është plot kujdes. Kjo është mënyra për të mbajtur një vend në paqe dhe një ushtri të paprekur.

1. Sun Tzu tha: Ngritja e një morie prej njëqind mijë burrash dhe marshimi i tyre në distanca të mëdha sjell humbje të rënda për njerëzit dhe shterim të burimeve të shtetit. Shpenzimet ditore do të arrijnë në një mijë ons argjendi. Brenda dhe jashtë vendit do të ketë bujë dhe burrat do të zbresin të rraskapitur në autostrada. Deri në shtatëqind mijë familje do të pengohen në punën e tyre.

2. Ushtritë armiqësore mund të përballen me njëra-tjetrën për vite me radhë, duke u përpjekur për fitoren që vendoset në një ditë të vetme. Duke qenë kështu, të mbetesh në injorancën e gjendjes së armikut thjesht për shkak të inatit për shpenzimin e njëqind ons argjendi në nderime dhe shpërblime, është kulmi i çnjerëzimit.

3. Ai që vepron kështu nuk është udhëheqës i njerëzve, nuk ka ndihmë prezente për sovranin e tij, nuk është zotërues i fitores.

4. Kështu, ajo që i mundëson sovranit të urtë dhe gjeneralit të mirë të godasë dhe të pushtojë dhe të arrijë gjëra përtej mundësive të njerëzve të zakonshëm, është njohuria paraprake.

5. Tani kjo paranjohje nuk mund të nxirret nga shpirtrat; nuk mund të merret në mënyrë induktive nga përvoja, as nga ndonjë llogaritje deduktive.

6. Njohuritë për dispozitat e armikut mund të merren vetëm nga njerëz të tjerë.

7. Prandaj duhet përdorimi i spiunëve, nga të cilët ka pesë klasa: (1) Spiunët lokalë; (2) spiunët e brendshëm; (3) spiunët e konvertuar; (4) spiunët e dënuar; (5) spiunët e mbijetuar.

8. Kur këto pesë lloje spiunësh janë të gjithë në punë, askush nuk mund ta zbulojë sistemin sekret. Ky quhet "manipulim hyjnor i fijeve". Është fakulteti më i çmuar i sovranit.

9. Të kesh spiunë vendas do të thotë të punësosh shërbimet e banorëve të një rrethi.

10. Të kesh spiunë të brendshëm, duke shfrytëzuar zyrtarët e armikut.

11. Të kemi spiunë të konvertuar, do të thotë të kapim spiunët e armikut dhe t'i përdorim ata për qëllimet tona.

12. Të kemi spiunë të dënuar, duke bërë disa gjëra haptas për qëllime mashtrimi dhe duke i lejuar spiunët tanë të dinë për ta dhe t'i raportojnë armikut.

13. Spiunët e mbijetuar, më në fund, janë ata që sjellin lajme nga kampi i armikut.

14. Prandaj, në të gjithë ushtrinë nuk ka raporte më të afërta për t'u mbajtur sesa me spiunët. Asnjë nuk duhet të shpërblehet në mënyrë më liberale. Në asnjë biznes tjetër nuk duhet të ruhet një fshehtësi më e madhe.

15. Spiunët nuk mund të përdoren në mënyrë të dobishme pa një mençuri të caktuar intuitive.

16. Ata nuk mund të menaxhohen siç duhet pa dashamirësi dhe drejtësi.

17. Pa zgjuarsi delikate të mendjes, nuk mund të sigurohet vërtetësia e raporteve të tyre.

18. Jini delikat! jini delikat! dhe përdorni spiunët tuaj për çdo lloj biznesi.

19. Nëse një lajm i fshehtë zbulohet nga një spiun para se të vijë koha, ai duhet të dënohet me vdekje së bashku me njeriun të cilit i është thënë sekreti.

20. Qoftë nëse qëllimi është për të shtypur një ushtri, për të sulmuar një qytet ose për të vrarë një individ, është gjithmonë e nevojshme të fillohet duke zbuluar emrat e shoqëruesve, ndihmësve të kampit dhe derëtarëve dhe rojeve të gjeneralit në komandë. Spiunët tanë duhet të ngarkohen për t'i konstatuar këto të dhëna.

21. Spiunët e armikut që kanë ardhur për të na spiunuar duhet të kërkohen, të tundohen me ryshfet, të largohen dhe të strehohen rehat. Kështu ata do të bëhen spiunë të konvertuar dhe të disponueshëm për shërbimin tonë.

22. Është nëpërmjet informacionit të sjellë nga spiuni i konvertuar që ne jemi në gjendje të marrim dhe të punësojmë spiunë vendas dhe të brendshëm.

23. Për shkak të informacionit të tij, përsëri, ne mund të bëjmë që spiuni i dënuar t'i çojë armikun lajme të rreme.

24. Së fundi, është nga informacioni i tij që spiuni i mbijetuar mund të përdoret në raste të caktuara.

25. Qëllimi i fundit i spiunimit në të pesë llojet e tij është njohja e armikut; dhe kjo njohuri mund të rrjedhë, në radhë të parë, vetëm nga spiuni i konvertuar. Prandaj është thelbësore që spiuni i konvertuar të trajtohet me liberalizmin maksimal.

26. Dikur, ngritja e dinastisë Yin ishte për shkak të I Chih-ut që kishte shërbyer nën Hsia. Po kështu, ngritja e dinastisë Chou ishte për shkak të Lu Ya, i cili kishte shërbyer nën Yin.

27. Prandaj është vetëm sundimtari i ndritur dhe gjenerali i mençur që do të përdorë inteligjencën më të lartë të ushtrisë për qëllime spiunazhi dhe në këtë mënyrë ata arrijnë rezultate të mëdha. Spiunët janë elementi më i rëndësishëm në ujë, sepse prej tyre varet aftësia e një ushtrie për të lëvizur.