E drejta e parablerjes

E drejta e parablerjes


Anasjelltas, nuk mund të mohohet pá tjetër se perandorë romakë fisi ilir kanë mujtë me shfaqë në ligjë të veta prirje të veçanta të mendesís juridike të popullit të vet. Kemi p.sh. në librin III, titull I të Kodit Theodosjan, ligjën 6: aty ligjëvûsi e qorton prefektin Flavjan se nuk do të mendojë, tue u u pështetë ligjëve të përpashme, se aj qi do me shitë nji tokë âsht i detyruem përpara me pëvetë fis e komshí; kjo ligjë tash mbas studimevet të Seeck-ut, njifet si e vj. 391, e prandej aj Flavjani âsht Vir Nikomak Flavjani, prefekt i pretorit per Italí e Ilirik, dhe perandori qi e qet nuk âsht nji perandorësh ilirë të sh. IV, por Spanjoli Theodos.

T’ishte qênë përkundra, si besohej parandej, ligjë p.sh., e Konstantinit, do të gjêjshim nji kundershtim të thekshëm mes njaj ligje të tillë të njij perandori ilir dhe urdhnimevet fare të kundërta qi kemi sot në Kanû e qi rrâjën e kanë shi në shpirt të tí, mbassí ky e njef pronësín toksore si gjâ e familjes e jo e setëcilit, dhe kujdeset, me shum arsye, për solidaritetin mes komshívet.

E vërteta âsht se aj detyrim qi shitsi, para se të ja shesë tokën tjetër kujt, të pëvesë fis e komshí, detyrim qi nuk e gjêjmë në kurrnji ligjë romake të njoftun, do të jétë vû në ndonj ligjë të njenit ndër perandorë ilirë të sh. III o IV, i cili ndoq me tê mendesín e fisit të vet, sádoqi në kundershtim me ligjësín qi tashmâ kishte hî në botën romake, o së paku nji zakon, qyshë-kúr të zhdukun nga bota romake, por të ruejtun në botën ilirike; aj qi do perkundra ketë zakon me e zhdukë âsht nji spanjol.

http://www.albanovaonline.com/modules/news/article.php?storyid=263