Mesmoti

Kremte besëlashtë e mesit të vitit, ndryshe quhet edhe Mesi i Motit, Mesmotit, Mesi i Motmotit, por njihet aty-këtu edhe me emrin e kristianizuar Shmitër. I bie më 5 dhe 6 nëntor, dy ditë epagomenale. Kjo Kremte shënon fundin e verës dhe fillimin e dimrit.

Në këtë ditë mbahen këto rituale:

mbillen pemë dhe drandofila
gatuhen dollma (spec i mbushur) që është gjella speciale e kësaj feste
besëlashtët dërgojnë bukë dhe grurë në faltore për t'u bekuar nga bestari
gatuhen dhe ëmbëlsira
kujtohen të vdekurit
përgatitet drekë përkujtimore kolektive pranë varrezave

SHËN MITRI Në Drenicë këndohet kënga “Dita e Shën Mitrit erdhi prru’ në prrue”:

Dita e Shën Mitrit erdhi prru’ në prrue,
Me shum’sende t’mira ne na ka gëzue.
Na kallxon për kohën, dimni si do t’jetë,
I vërenja delet qysh jan’ ra me fjetë.
Nëse delja shtrihet me dy kamt e para,
Dimni asht i butë, veç rueju për mrapa,
Nëse delja shtrihet katër kambët tubë,
Pregatit për dimën ushqim, dru e bukë.
Dimni asht i vshtirë, pregatitu mirë,
Mjeri ai i mjeri, qi rrin me duer lidhë,
Dita e Shën Mitrit, ti qofsh e bekueme,
Saher’ qi na vjen, ti na vjen e lume