Çështje riemnimi (toponomastikë)

E kemi diskutue me dhjetera here, diletantizmin e te ashtuquajtunit Komision per standartizimin e emnave qe pat funksionue fill pas luftes. Megjithe motivin fisnik, puna e komisionit ka qene thellesisht joprofesionale, prandaj emen-vendet e reja nuk jane perbrendesue nga popullata.

P.sh ne vitet '90 ka pas perpjekje me e shqiperue emnin e qytetit Kamenicë. Duke u nise nga logjika e thjeshte, ata menduen se Guranë asht perkatesja e sakte shqipe e termit sllav (kamen + icë). Por ketu kemi te bajme me dy leksema te ndryshme, ndonese shenojne te njejten gja.

Por ketu lipset me pas nji trohe perfytyrim dhe kreativitet:

Ne dakisht ka pas emën-vend Akmonia, kurse nji qytet ilir ne Dalmaci Assamum (qe per cudi ne latinishten dalmatine te mesjetes bahet Larida nga lat. lapis 'gur'), pastaj pellazgjisht 'asaminthos 'banjë e grutë', sanskrisht 'asman', avest. asman, lit. akmuo 'gur', e te tjera konjate te ngjashme.

Rranja rindertohet si *ak'amo- 'i gurtë', dhe sipas Sorin Paliges epiteti i Zeusit ka qene 'Akmon' tek frigjasit. Ne sanskrishten e vjeter 'asman' ka pas domethanie si 'qielli i interpretuem si gur', madje te Heziku 'akmon' 'farkë'.

Moterzimi ilir *as- duket se reflekton nji zhvillim satem (*ak < *as), por shqipja ka nji konjatë kentum (e me gjasë i ka mbetë prej dakishtes si dialekt ilirolindor). Ne shqip kemi 'kmesë', nji lloj drapni:

Drapri pa dhëmbëza, nga populli quhej ndryshe edhe draper kmesë. Kishte forme pak harkore (skica nr. 3. fig, nr. 1.) dhe dorez prej dy shpatëzave të drurit, të përforcuara me dy gozhdë apo fije metali.

Forma e sotme shqipe ne disa fjalore shihet si zhvillim i *kametjā, por une e rindertoj pak ma ndryshe si *akmetia, ku ka veprue afereza ne zanoren e pazashme nistore, kurse togu /ti/ > /s/.

Cka i bjen kjo qe anmiku ma i madh i shqiperimit te emen-vendeve asht pedantizmi i tepruem.

Sllavët kanë përdorun kryesisht tri veriga për me i sllavizu emënvendet:
1. Përkthimi: si p.sh. Argentaria që bëhet Srebrenica (srebro - argjend, serm),
2. Devijimi fonetik e kuptimor, kur emri u ngjan me një fjalë të veten dhe e përorin atë fjalë p.sh. Ulpiana që bëhet Lipjan ose bullgarisht Lipen
3. Vendosja e emnave të rinj sllavë pa ndonjë lidhje me të kaluarën

Duhen marrë parasysh këto kur kemi të bëjmë me emna sllavë.

Nga ana tjetër na nuk duhet m'u kufizu në zgjedhjet që kanë bâ sllavët për emënvendet, pra nuk duhet t'i përkthejmë pasi kjo âsht krijimtaria e tyne, dhe na duhet ose m'i rikthye emnat që janë kenë mâ herët ose me krijue emna të rinj.

Po sjell këtu një fjalorth me shprehje shqipe kryesisht gjeografike dhe emënvende të imta, e që mund të jetë baza e toponomastikës shqipe. Këto i kam nxjerrë nga fjalori, kurse gjuhëtarët mund ta saktësojnë cilat janë huazime e cilat janë të brumit vendës.

DOLINA – vorbëtina
GËRDHATA – vend i pashtek dhe plot gurl të thepisur
GËRDHELJA – tokë me shumë plisa, jo e punuar mirë
GËRGALLJA – tokë me gurë
GRAVA, GRABA – shpellë
GROPA – vend fushë i rrethuar me male e kodra
GRYKELJA – grykë mali e vogël
GRYKË – ngushticë e thellë mes dy maleve
GRRONAT – gropat që i ka gërryer uji i përroit
GUFRA – krateri i vullkanit
GJAZA – pyll në fushë me driza e me drurë të ndryshëm
GJIRI I DETIT – një e hyrë e detit
GJOL – liqen ose baltë e madhe llucë
GJOLL – tokë e mbjellë, (gjolle-gjolle)
GJUHA – rryp toke që zgjatet si gjuhë brenda në ujë
HAMALLJA – tokë stërnishtë që kullotet pas korrjes; mal ku priten gjethet për bagëti
HEJZA – kurrizi i maleve që ndan ujërat në drejtime të ndryshme
HUNDA – bisht mali a kodre që hyn në det, ose që shtrihet pykë mbi një fushë
IMSHTA, IPSHTA – pyll me lisa të rinj
KABOQI – majë kodre, sukë
KASHNJETI – pyll gështenjash
KEPI – hundë mali që hyn në det
KERRMA – vend me ferra të shpeshta
KËNETA – vend i ulët e i hapët, me ujë amull, me xunktha e kallama
KËRBIL – vend rripë, rrëpinë
KIKA – kikla, maja më e lartë e malit
KLLAÇA – gropë e vogël në rrugë që bëhet pas shiut, a pasi shkrihet bora
KODRECI – Kodrina,
KODRISHJA – kodrinë e mbulur me bar
KRANDULLIA – vend me krande, zabel i ri
KRASTA – kodër gurishtë, nga nxjerrim rrasa të bardha
KRENAJË – ana e sipërme e një vendi
KRESHTA – kurrizi i malit
KRIDHA – baltë e madhe ku zhytet këmba e kalit
KURRIZI I MALIT – maja e malit që zgjatet si kurriz
LAJTHISHTA – pyll me lajthi
LAKU – qafë mali në formë të shalës
LEJTHIZA – lajthishtë
LIQENI – gjol, masë e madhe uji anë e mbanë steré
LIRISHTA – vend i çelur mes pyllit
LISARJA – pyll i vogël me lisa
LISNAJA , LISNIA
LIVADH – çair, luadh
LUGAJË – luginë e hapët
LUGSHTA – luginë mali
LYMNISHTË – lymërishte, tokë me lym, lymore, ledhishtë
MAJOLJA – majë mali e vogël
MARGJËNORI – strehë nën shkëmb
MELORJA – tokë që ka qenë mbjellë me mel
NGUSHTICA – grykë deti e ngushtë midis dy stereve a dy ishujve
ORIZORE – vend i mbjellë me oriz
PELLGAÇJA, PELLGORJA, PELLGOVINA
PETANORI – tokë a mal që ulet shkallë-shkallë; shkëmbinj në brigje të një lumi, me një shesh përsipër
PISHNAJË – pyll me pisha halishte
PISHTRA – ograjë
PLANA – tokë gropë që mban ujë
PLEPISHTA – vend me plepa
PLLAJA – rrafshinë që ngritet me ngadalë nga fusha në kodër; ose rrafshnalta
PROZHMI – pyll i vogël ku priten dru, korije
PRROSKA – përrua i vogël; lugu i formuar në rrëpirën e një mali
PYLL, PYLLNAJË, PYLLISHTË
QAFALIKU – qafë e vogël mali, qafuk
QAFERJA – qafë kodre a mali
QAFA – një vend mël i ulët në kurriz të një mali a të një kodre, me një udhë për ta kaptuar matanë
QARRISHTË, QERRET
QERSA – vend djerrë tokë e papunuar
RANISHTA – buzë deti a lumi me rërë të hollë, plazh
RUDINA – shesh i gjerë në mal i mbuluar me bar
RRAGAMI – shkëmb , krep
RRASHTINA – vend i rrafshët
RREGIA – rryp toke i papunuar
RREGA – tokë e punuar njëherë pastaj e braktisur
RRNOKU – ishull i vogël që noton mbi ujë; bëz
RROSHPONJA – gropë e bërë nga gëryerja e lumenjve; zgadâ-ni
RROZGA – vend me therra, shkorret,
SKLLOPI – baltë; baltë e përzier me borë
STRUGA – shkorret kënetash
STRUMI – hurdha që bën ujvara kur bie poshtë
SUFËRINA – shtrëngatë me erë, erë e hollë
SUKALEJA – tokë e mbështetur malit
SUKA – kodër e ulët
SUKORJA – më e madhe se suka
SUMBULLORJA – tokë petanore
SYENA – vend i thellë në ujë, vend peshkimi
SHALËSINA – tokë mashkullore, jopjellore
SHARRAKU – pyll i vogël në mes të arave
SHARRA – varg malesh dhëmbë-dhëmbë
SHEU – përrua që nuk shterr kurrë
SHELGJISHTA – pyll me shelgje, shelqet
SHEMBËNA – shemba, shembëtira, shemtinë, shulore
SHESHJA – fushë e vogël
SHILORI – lak mali
SHKALLA – rrugë përpjetë malit që ngjan me shkallë
SHKAZMA – vend ku rëshqet njeriu dhe kafsha, shkarëzimë, rrëshqitë
SHKORRETI – vend me shkurre e driza
SHKOZETI – pyll shkozash
SHKUPA – erë e nxehtë që shkrin borën
SHKURRAJA – pyll me shkurre, shkurrnajë
SHKURRJA – pyll i imtë, imshtë
SHOGLINA – vend i xhveshur nga çdo bimë
SHPATI – faqja e pjerrët e një mali a një kodre
SHPATINA, SHPATORJA
SHPELLA
SHPELLINA – vend me shpella
SHPËRDHETI – pyll me shpardha

SHTROJERA – shtruherë, vend që nuk e kap era
SHULNAJA – tatëpjeta
TANGALLA – pyll i madh
TERIKU – vend i thatë, vend mbi ujë, vend që s’është nën ujë
TERINA – tokë që s’e mbulojnë ujërat, tokë mbi ujë,
TËRSHANORJA – arë që qe mbjellur njëherë me tërshanë
TËRTHORJA – rrethinë, rrethi i një qyteti
TËRTHORJA – rrugë që i bie malit, jo drejpërdrejt por ijas, a rreth e rreth
TINA – lym ledh, balta në fund të lumit
TULINA – tokë e butë
TUMJA – majë kodre a mali, pa dru
THANAST, THANISHTA – vend me thana
THEKRORJA, THEKNORJA – arë e mbjellur thekër
THERKA – lug i madh
UJNAJA – vend me ujë
UJVARA – lifqer, livare, katarakt
ULLISHTA
UROVISHTA – arë e mbjellur me urov
UXHA – gufë, shpellë, vrimë e madhe në shkëmb që mund të marrë shumë veta brenda

VARDAR – ijëra që bashkohen rrjedhin së bashku
VARDHAR – ujëvarë; varg rresht, fshatra vardhar rrëzë malit
VERI – veriu
VERRISHTA
VETULLA – një strehë shkëmbinjsh në mal
VGJENISHTA – pyll me vgjej, pishnajë, vgjeshtë, halishte
VISHKULLAJA – imshta
VOZI – përrua i vogël me bar anëve
VRATICA – ana e një vendi që s’e zë dielli
VRIONI – burim, prej nga vrion ujët
VRUJIMI – burim
VUTHI – fushë e vogël
XANA – zanë, ograjë
XINGONI – humnerë e thellë
ZABELI – pyll privat për të prerë dru
ZALLINË, ZALLISHTË
ZGOBINALLJA – vend në mal, plot me shkrepa e gropa
ZHURISHTA – vend ku lumi ka lënë llume zall

Ka ardhur koha t’u kthejmë vendeve emrat origjinalë shqip! Ja disa shembuj…

Nga Dr. Nelson R. Çabej

Korpusi madhor i të dhënave që provojnë autoktoninë e banorëve të trojeve të sotme shqipfolëse janë makrotoponimet, emrat e qyteteve, lumenjve dhe maleve të këtyre trojeve. Tanimë është vërtetuar se emrat e të gjitha qyteteve (Arta, Nishi, Shkupi, Shtipi, Shkodra, Vlora, Lezha, Durrësi, Peqini, Qafa e Gjashtës, Dimali, Palokastra, Ballshi, Çamëria, Ulqini, Drishti, Finiqi, etj.), lumenjve (Drini, Drino, Mati, Erzeni, Ishmi, Vjosa, Buna, Shkumbini) dhe maleve (Tomor, Sharr, Pind), që dalin në burimet e lashta, kanë evoluar deri në format e sotme në bazë të ligjeve fonetike të shqipes e të asnjë gjuhe tjetër.

Vrojtimi i përgjithshëm rreth pranisë së shumë fshatrave me emra me prejardhje latine, greke ose turke, e sidomos sllave, është rrjedhim i thuajse 21 shekujve të sundimit dhe pranisë së administratave pushtuese. Por siç ka shpjeguar Eqrem Çabej1, fshatrat në Ballkan janë të reja e përgjithësisht të lëvizshme dhe nuk dalin thuajse fare në burimet lashta. Për këtë arsye, edhe vlera tyre në përcaktimin e etnicitetit të baorëve të trojeve shqiptare është e papërfillshme. Ndërkohë që prania e emrave të huaj të fshatrave është fakt, numri dhe përqindja e tyre është mbivlerësuar dhe sipas të dhënave të pabotuara ato përbëjnë rreth 20% të numrit të përgjithshëm të mikrotoponimeve shqiptare.

Nisma e kohëve të fundit e Bashkisë së Skraparit për shqipërimin e disa emrave të huaj të fshatrave është shprehje frymëzuese e një qëndrimi atdhetar që duhet përshëndetur. Ky shkrim është në vijim të kësaj nisme për të nxitur një diskutim më të gjerë dhe vjelur mendimet, idetë dhe propozimet e qytetarëve, historianëve dhe gjuhëtarëve për këtë çështje.

Zëvendësimi i emrave të vendbanimeve në trojet shqiptare është një problem serioz që nuk mund të lihet kurrsesi në dorën e bashkive të rretheve, qarqeve ose qarqeve, për shkak të kompetencës së pamjaftueshme. Kjo punë nuk është një aksion politik, por një kërkesë e momentit historik. Ajo duhet bërë mbi parime të shëndosha, historike, gjuhësore e kulturore dhe kërkon njohuri te thella të histories dhe gjuhësisë, dhe duhet bërë nga kolektiva specialistësh, të shkollave të larta dhe të institucioneve të specializuara të Akademisë së Shkencave.

Kjo punë mund të fillohej me zëvendësimin e atyre vendemrave të huaj të fshatrave që janë dokumentuar se kanë qenë shqip fillimisht, por në kohë të ndryshme, duke përfshirë kohët më të reja, janë zëvendësuar me emra të huaj.

Më poshtë po rendis vetëm disa shëmbuj emrash të tillë. Gjuhëtari rus Aleksander Selishçev2 na jep emrat e mëparshëm shqip të dy vendeve (Fushgjana dhe Plakonia) dhe format e tyre sllavisht që përdorim ne sot.

Velipoja – Sipas gjuhëtarit rus, ajo që quhet sot “Velipojë” është përkthim i emrit të vendit Fushgjanë, që përdorej në Shkodër deri nga shekulli XIX.

Starovë – fshat në rrethin e Pogradecit, më parë ka qënë quajtur Plakoni.

Zagoria – ende sot banorët e krahinës së Përmetit e quajnë këtë krahinë Prapamal dhe banorët e saj – prapamalas, ndërsa zyrtarisht krahina njihet me emrin Zagori, që është qartas përkthim i emrit shqip Prapamal gjatë sundimit bullgar ne Mesjetën e hershme/të mesme.

Palokastër një fshat në veri të Gjirokastrës. Në vitin 1835 udhëtari anglez Ëilliam Martin Leake3 e lokalizoi qytetin e lashtë epirot, Phanote (Φανότη) në rrethinat e Kardhiqit (Gjirokastër) dhe në vitin 1938 gjeografi gjerman Eugen Oberhummer e saktësoi në fshatin Palokastër ku zbuloi germadhat dhe kështjellën e qytetit lë lashtë epirot Phanote. Përbërësi i dytë i këtij emri – kastër, një greqizim i emrit latin castello (kështjellë), është shtuar dikur në mesjetë, siç provohet nga fakti që qyteti përmendet me emrin Phanote 4-5 shekuj para se të ndërtohej kështjella.

Me që ky emër qyteti epirot na vjen nga burime greke duhen mbajtur parasysh dy veçori të greqishtes së lashtë:

Së pari, Ph (φ) në greqishten e lashtë shqiptohej ph- dhe vetëm dikur pas shekullit X të erës sonë në greqishten e re, ajo filloi të shqiptohej si -f-,

Së dyti, zakonisht tingullin -p- të emrave të vendeve të huaja grekët e lashtë e shkruanin ph- (φ)4, që do të thotë se emri i qytetit mund të jetë shqiptuar *Panote nga “shqiptarët e Lashtësisë”.

Fakti që P- ja ballore nuk u ndrua në F- tregon se ky emër nuk ka kaluar nëpër gojën e grekëve. Po kështu ndrimi n>l, ka ndodhur vetëm në bazë të ligjeve të dialektit të krahinës së Gjirokastrës, siç ka ndodhur me fjalët nerënxë > lerënxë, Panormo> Palermo; Nevzat> Levzat, etj.), duke dhënë formën Palo me hiferezën e t-së fundore.

Gjirokastra – Në regjistrimin kadastral të vitit 1831 dhe në shënimet e Evlia Çelepisë (Evliya Çelebi, 1611-1682) në shekullin XVII, Gjirokastra del me emrin Ergjëri, emër që është ruajtur në folklorin e krahinës deri në shekulin XX, siç shihet nga poezia popullore kushtuar Kuvendit të Gjirokastrës të mbajtur në atë qytet në 23 korrik të vitit 1880:

“Kurvelesh e Gegërí,

U mblodhë në Ergjëri”

Forma Gjirokastër ka dalë nga emërtimi administrativ bizantin, Argyrokastro që del së pari në shekullin XIV te historian e perandori bizantin Kantakuzeni. Edhe pse nuk del në burimet e lashta, emri i qytetit Ergjëri rrjedh nga emri i nënfisit kaon të argjirinëve në Epirin e lashtë që banonte në atë rajon sipas Stefan Bizantinit5 në shekullin VI të erës sonë. Historiani gjerman Conrad Bursian (1830-1883) saktësoi se vendbanimi i argirinëve ishte lugina e lumit Drino6. Emri Ergjëri mund te ketë dalë nga nje formë e rikonstruktuar *Argyrion7, që regullisht do të jepte formën e dokumentuar Ergjëri, që është ruajtur deri në ditët tona. Nga ky emër, me etimologjizim popullor, ka dalë emri Mali i Gjerë (nga Mal i Ergjërit), që në hartën e Kiepert-it del edhe me emrin Ergjenik8. Edhe konsulli i përgjithshëm i Napoleon Buonapartit te Ali Pasha Tepelena, Pukëvili (1770-1838), flet per një mal Argenik, që fillon nga jugu i Tepelenës duke u shtrirë në drejtim të Gjirokastrës”9.

Saranda – ky është një emër i ri, që ka hyrë në përdorim pas pavarësisë së Shqipërisë. Deri në fillim të shekullit XX këtu kishte vetëm një port dhe barinj stinorë nga Labëria që vinin për të dimëruar bagëtitë, andaj quhej thjesht Skelë, me burim të afërt fjalën turqisht iskele10 – “port, gji deti”. Ndryshe quhej edhe “Skela e Delvinës “. Emri i lashtë i këtij qyteti ka qenë një emër ilir, Onchesmus (Onkesmus), që përmëndet për herë të parë nga shtetari dhe filozofi romak, Ciceroni11 dhe për herë të fundit përmendet në shekullin VI të erës sonë12. Duke zbatuar regullat fonetike të shqipes (humbja e zanores ballore të patheksuar, ndrimi q>gj dhe rënien e mbaresës –

us), emri i qytetit do të evoluonte në Gjashma, e cila, nëpërmjet etimologjizimit popullor (prirjes për t’i dhënë kuptim kësaj fjale “të pakuptimtë”) e quajti Qafa e Gjashtës qafën që të shpie në qytetin e zhdukur (Saranda e sotme), që nuk ruhej më në kujtesën e tij historike13.

Domosdova – Ky emër i fushës në afërsi të Prrenjasit është lidhur me emrin e lashtë të qytetit ilir Damastion, argjendi i të cilit përdorej për të prerë monedha argjendi edhe nga Korinthi. Sot në këtë zonë nuk ka miniera argjendi, por prania e argjendit në mineralet e kromit dhe të argjendit të bën të mendosh se ato duke u shfrytëzuar që nga lashtësia mund të jenë varfëruar ose shfrytëzuar plotësisht. Për shkak të tingëllimit të afërt, emri Domosdovë është lidhur me fjalën turke domuz “derr”, por kjo është e gabuar sepse emri Damastion del të paktën 15 shekuj para pushtimit osman të vendit tonë. Për arsye gjeografike dhe gjuhësore emri i fushës Domosdovë besohet të jetë forma e sotme e emrit të lashtë Damastion, me prapashtesën -ova14.

Drimadhes – një formë e greqizuar e emrit të fshatit Dhërmí, që tani ka filluar të përdoret në disa gazeta dhe media të tjera. Dhërmí është emri i vetëm me të cilin është njohur fshati nga banorët e zonës përreth dhe nga shqiptarët në përgjithësi. I vetmi shpjegim që është dhënë deri sot për prejardhjen e emrit të fshatit bazohet në një të dhënë që del nga Komentari i Luftës Civile i Jul Qezarit në shekullin I p.e.s. ku lidhur me fillimin e fushatës së tij kundër Pompeut në Ballkan, ai shkruan: “Të nesërmen ai arriti në shkëmbinjtë Keraune dhe në brigje shkëmbore të tjera të rrezikshme, me që e kuptonte se të gjitha portet ishin në dorën e kundërshtarit; ai zbriti trupat e tij në vendin e quajtur Palaeste (Palasa e sotme – N.R.Ç.), pa humbur asnjë anije”15. Në indeksin e këtij botimi lexojmë për “Germinët, një fis i asaj pjese të bregdetit të Epirit, ku janë malet Keraune. Në tokën e tyre arriti Cezari me 7 legjione”16.

Ndrimi g>dh, që ka ndodhur në emrin e fisit kaon të germinëve dhe në emrin e fshatit Dhërmi mund të ndodhte vetëm duke kaluar nëpër gojën e shqiptarëve, as të grekëve, as të latinëve, as të sllavëve.

Referencat

1.Çabej, E. (1958). Problemi i autoktonisë së shqiptarëvet në dritën e emravet të dëndeve. Buletini i Universitetit Shtetëror të Tiranës, Seria Shk. shoq. Tiranë, 2, 54-62.

2. Селищев, А. (1931). Славянское Население в Албании. София (Slavianskoe naselenie v Albanjii.

3. Leake, W.M. (1835). Travels in Northern Greece. I. J. Rodëell, Neë Bond Street, London, f. 72-73.

4. Kretschmer, P. (1896). Einleitung in die Geschichte der griechischen Sprache. Vandenboeck and Ruprecht, Göttingen, f. 268.

5. Στέφανος Βυζάντιος, Εκ των Εθνικων Στεφανου κατ Επιτομην (Stephani Byzantii Ethnicorvm quae svpersvnt), Red. A. Meineke, Reimer, Berlin, 1849.

6. Bursian, C. (1862). Geographie der Griechenland. B.G. Teubner, Leipzig, f. 19.

7. Çabej, N.R. (2014). Vazhdimësi Iliro-Shqiptare në Emrat e Vendeve. Fan Noli, Tiranë, f. 102-106.

8. Kiepert, H. General-Karte von der europäischen Türkei: nach allen vorhandenen Originalkarten und itinerarischen Hülfsmitteln – bearbeitet und gezeichnet von Heinrich Kiepert. Internet: http://ëëë.lib.uchicago.edu/e/collections/maps/kiepert/G6800-1853-K5.html.

9. Pouqueville, F.C.H.L. (1820). Travels in Epirus, Albania, Macedonia, and Thessaly. R. Phillips and Co., London, f. 63.

10. Çabej, E. (2006). Studime Etimologjike në Fushë të Shqipes VII. Tiranë, p. 16.

11. M. Tullius Cicero, Letters to Atticus 7.2.

12. Hieroclis synecdemus et notitiae Graecae episcopatuum. Ed. T. Mommsen, Berlin, 1866.

13. Çabej, N.R. (2014). Vazhdimësi Iliro-Shqiptare në Emrat e Vendeve. Fan Noli, 96-101.

14. Çabej, N.R. (2014). Po aty, f. 78-82.

15. C. Iuli Caesaris Commentarii cum A. Hirti aliorumque supplementis. Libri 3, 6. Teubner, 1876, Lipsiae.“Postridie terram attigit Germiniorum. Saxa inter et alia loca periculosa quietam nactus stationem at portus omnes timens, quod teneri ab adversariis arbitrabantur, ad cum locum, qui appellabatur Palaeste, omnibus navibus ad unam incolumibus milites exposuit.”

16. C. Iuli Caesaris Commentarii cum A. Hirti aliorumque supplementis. Teubner, 1876, Lipsiae, p. 227 (në indeksin e librit).


Burimi: Link

Epirin e zëvendësojmë me "Pylloria"